Херсон хэкум егъэзыгъэ IофкIэ зышъхьэ къизыхыжьыгъэхэм Урысые Федерацием ипаспортхэр ятыжьыгъэнхэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэу щыIагъэм хэлэжьагъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.
Адыгеим къызэрэсхэу Урысые Федерацием игражданствэрэ Урысые Федерцием ипаспортрэ ягъэпсын фежьагъэхэр бэу къахэкIыгъэх. АщкIэ республикэм ихэбзэ къулыкъухэу а Iофым фэгъэзагъэхэм ялIыкIохэми яшIуагъэ къарагъэкIыгъ.
Адыгеим и ЛIышъхьэ ащ фэдэ зекIуакIэм мэхьанэу иIэр къыхигъэщызэ, Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиным игущыIэхэр агу къыгъэкIыжьыгъэх. В. Путиным къыIогъагъ: «Донецкэ ыкIи Луганскэ народнэ республикэхэм, Запорожскэ ыкIи Херсон хэкухэм ащыпсэущтыгъэ миллион пчъагъэхэм непэ гу зытырашIыхьэгъэ хэкIыпIэр илъэс мин пчъагъэхэм къызэдызэпытчыгъэ гъогууанэм къыпкъырыкIыгъэу щыт. А гушъхьэлэжь зэпхыныгъэр цIыфхэм якIэлэцIыкIухэм, ахэм къакIэхъухьагъэхэм ахалъхьан алъэкIыгъ. Сыд фэдиз ушэтыпIэ зэпачынэу хъугъэми, Урысыем шIулъэгъоу фыряIэр агу икIыгъэп».
ПсэупIэу Каменномостскэм, къэкощыгъэхэр пIэлъэ гъэнэфагъэкIэ къызщыуцугъэхэ пунктхэм апэмычыжьэу, культурэм и Унэу дэтым паспортхэмрэ шIухьафтынхэмрэ щаратыжьыгъэх. НепэкIэ нэбгырэ 500-м ехъу ащ щэпсэу. Республикэм и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, чIыпIакIэм цIыфхэр нахь есэжьынхэмкIэ, хэгъэгъозэгъэнхэмкIэ хабзэм иIофышIэхэм афэлъэкIыщтыр зэкIэ ашIэ.
Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм, паспортхэр къызэратыгъэхэм афэгушIозэ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, джы ахэр Урысыем игражданин хъугъэх, тихэгъэгу илъ фитыныгъэхэмрэ пшъэрылъхэмрэ яIэх, джащ фэдэу обществэм ыпашъхьэкIи пшъэдэкIыжь ахьы.
«ЛIэужыбэхэу Урысые къэралыгъом игъэпсын зыкIуачIи зишIэныгъи хэзылъхьагъэхэм къакIэхъухьагъэхэу игражданин хъугъэхэм Урысыем ицыхьэ ателъ», — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэриIуагъэмкIэ, тихэгъэгу икъэралыгъо мэфэкI шъхьаIэхэм зыкIэ ащыщыр – Урысые Федерацием и Конституцие и Мафэ къызыщыблагъэрэм ехъулIэу мыщ фэдэ Iофтхьабзэ зэхащэнэу зэрэхъугъэм мэхьэнэ гъэнэфагъэ иIэу щыт.
«Тарихъ опытым тегъэпсыхьагъэу Конституцием тихэгъэгу анахь щагъэлъэпIэрэ лъэныкъохэр щыгъэпытэжьыгъэ хъугъэх, тэркIэ анахь уасэ зиIэу щытхэр зэкIэ ащ къыделъытэх. Непэ фэдэ тарихъ къэгъэзэпIэ лъэхъанхэм цIыфхэм япытагъи яблэнагъи аушэтых. Тэри тыхьазыр тизыкIыныгъэрэ ткIуачIэрэ къэдгъэлъэгъонхэу», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, ткIуачIэ зэхэлъмэ, хэгъэгум иIэ амалышхохэр зэкIэ дэгъоу дгъэфедэнхэ тлъэкIыщт, Урысыер джыри нахь лъэш, нахь зэтегъэпсыхьагъэ хъуным тыфэлэжьэшъущт.
«Тинеущрэ мафэ Урысыем, Адыгеим ятэпхы. Непэрэ хъугъэ-шIагъэр СССР-м ипаспорт къызыщытатыгъэ ужым анахь мэхьанэшхо зиIэ хъугъэ-шIагъэхэм ащыщэу плъытэн плъэкIыщт», — къыхигъэщыгъ Виктор Георгиевым.
ПсэупIэу Каменномостскэм культурэм и Унэу дэтым ихудожественнэ пащэу ар хъугъэ. ЫпэкIэ Херсон хэкум культурэм и Унэу итыгъэм пэщэныгъэ дызэрихьэщтыгъ. Хабзэм ичIыпIэ къулыкъухэм яIэпыIэгъу хэлъэу къызыкощыжьыгъэм ыуж мэфиплI нахьыбэ темышIэу Виктор Георгиевыр IофшIапIэм Iухьагъ, псэупIэм ипащэу Юрий Петровыр игъусэу культурэмрэ гъэсэныгъэмрэ япхыгъэ проект зэфэшъхьафхэр рахъухьэх, зоопарк цIыкIуи ашIын мурад яI. Анахь гухэлъ благъэхэм ащыщых Марина Цветаевам фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъонэу Iоф зыдашIэрэр, ИлъэсыкIэм ипэгъокI къэгъэлъэгъонхэу а псэупIэм дэс артист ныбжьыкIэхэм зызфагъэхьазырырэр.
Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, щыIэныгъэм ухэгъозэжьыным пае IофшIэным угукIэ уфэщагъэу, IофшIапIэ бгъотымэ пшIоигъоу ущытын фае. КъумпIыл Мурат къыIуагъ IофшIэн агъотынымкIэ республикэм ихабзэ IэпыIэгъу зэрафэхъущтыр ыкIи Адыгэ Республикэм IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ иминистрэу Мырзэ Джанбэч пшъэрылъ фишIыгъ къэкощыгъэхэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ хэгъэгум и Президент къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэр зэкIэ зэшIохыгъэнхэу. Къэкощыгъэхэм зэкIэми сомэ мини 10 хъурэ зэтыгъо федеральнэ ахъщэ IэпыIэгъу аратыщт, республикэри джащ фэдэу ахъщэкIэ IэпыIэгъу афэхъущт.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ пшъэрылъ зэрафишIыгъэм тетэу къэкощыгъэхэм сомэ мин 20 зырыз аратыщт, а ахъщэр Адыгеим ибюджет къыхагъэкIыщт. Джыри федеральнэ IэпыIэгъум изы лъэныкъо къыхэгъэщыгъэн фае — зычIэсыщтхэ унэхэр ащэфынхэм пае зэтыгъо ахъщэ IэпыIэгъу аIэкIагъэхьащт. Ар гъэцэкIагъэ хъуным пае чIыпIэхэм хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэным тегъэпсыхьэгъэ Фондым зэзэгъыныгъэ дашIыгъ ыкIи кIэтхэжьыгъэх. Урысые Федерацием игражданствэ, УФ-м ипаспортхэр, СНИЛС-хэр, банк картэхэр, сим-картэхэр ятыгъэнхэм тегъэпсыхьэгъэ IофшIэныр лъэкIуатэ. Къэкощыгъэхэм языгъэпсэфыгъо уахътэ, культурнэ Iофтхьабзэхэм шъхьафэу ягугъу къэшIыгъэн фае. ГущыIэм пае, зэлъашIэрэ ансамблэу «Ислъамыем» бэмышIэу къэкощыгъэхэм концерт къафитыгъ.
«Гуфэбэныгъэ хэлъэу республикэм и ЛIышъхьэ, хабзэм икъулыкъухэм тиунакIэ тыщыгупсэфынымкIэ зишIуагъэ къытэкIырэ пстэуми тафэраз. Ахэм яIэпыIэгъу къытлъымыIэсыгъагъэмэ, бэкIэ нахь къин тлъэгъущтгъагъэ», — къыIуагъ «Горный» зыфиIорэ комплексым шъхьэегъэзыпIэ щызыгъотыгъэ къэкощыжьыгъэ купым ипащэу Антон Щетининым. Ар Мыекъуапэ къыщыхъугъ, джы Херсон къикIыжьи итарихъ лъэныкъо къыгъэзэжьыгъ.
КъумпIыл Мурат къэкощыгъэхэм гущыIэгъу зафэхъум зыгъэгумэкIыхэрэ Iофыгъохэм нахь игъэкIотыгъэу защигъэгъозагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэ анахьэу ынаIэ зытыридзагъэхэр ясабыйхэр кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм, еджапIэхэм ачIэгъэхьэгъэнхэр, медицинэ ыкIи психологическэ IэпыIэгъу ятыгъэныр ары. Ахэр зэкIэ къэкощыгъэхэм лъэшэу ящыкIагъэх. Джащ фэдэу республикэм и ЛIышъхьэ къыIотагъ Геническэ районым IэпыIэгъу етыгъэнымкIэ IофшIэнэу агъэцакIэрэм, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм IэпыIэгъоу аратырэм афэгъэхьыгъэу.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу