ГъэхъэгъэшIухэр ышIыгъэх

Мыекъопэ гурыт еджапIэу N 3-м икIэлэегъэджэ-логопедэу Анна Гасий Урысые зэнэкъокъоу «ИнваПрофи» зыфиIорэм хэлэжьагъ ыкIи ящэнэрэ чIыпIэр къыщыдихыгъ.

Сэкъатныгъэ зи­Iэ ыкIи зипсауны­гъэкIэ илэгъухэм акIэмыхьэрэ кIэлэцIыкIухэм адэлэ­жьэ­рэ гъэсэныгъэ­-реабилитационнэ организациехэм Iоф ащызышIэхэрэм апае зэнэкъокъур зэхащэгъагъ.
Аннэ уцугъоу «Социально-педагогическое сопровождение» зыцIэм хэлэжьагъ. Проект IофшIэнэу «Использование мнемотаблиц в работе с обучающимися с задержкой психи­ческого развития» зыфиIорэр къыгъэлъэгъуагъ.

Мыекъуапэ къыгъэзэжьыгъэу кIэлэ­егъэджэ пэрытыр икIэлэеджакIохэм ахэт. Гуфэбэныгъэ хэлъэу иIофшIэгъу­хэр, ригъэджэрэ кIэлэеджакIохэр ащ пэгъокIыгъэх. КъызыкIожьыгъэм щегъэжьагъэу гупшысэу къыфэущыгъэхэм тащигъэгъозагъ.

Аннэ апшъэрэ гъэсэныгъитIу зэригъэгъотыгъ. Гурыт еджапIэр къызеухым Адыгэ къэралыгъо университетым чIэхьагъ. Биоло­гиемкIэ ыкIи химиемкIэ кIэлэ­егъаджэу 1998-рэ илъэсым Мые­къопэ гурыт еджапIэу N 15-м Iухьагъ. Ащ Iоф щишIэзэ Ростов къэралыгъо кIэлэегъэджэ университетым заочнэ шIыкIэм тетэу чIэхьажьыгъ ыкIи логопед сэнэхьат иIэу къыухыгъ.

Логопед сэнэхьатым нахь зэрэфэщагъэр къыгурыIуагъ, 2001-рэ илъэсым Мые­къопэ гурыт еджа­пIэу N 3-м Iу­хьагъ. Илъэс 21-рэ хъугъэу ищытхъу ари­гъаIозэ илэгъу­хэм акIэмыхьэрэ кIэ­лэцIыкIухэм гуфэ­бэныгъэ иIэу Iоф адешIэ.

— ЗиакъылкIэ илэ­гъухэм акIэмы­хьэрэ, тхэнымкIэ ауж къинэрэ, макъэ­хэр икъу фэдизэу зэхэзымыфыхэрэ, къэгущыIэ зыхъукIэ зэшIуанэхэрэ кIэлэцIыкIухэр ары Iоф зыдасшIэхэрэр. Ыпэ­кIэ логопед зищыкIэгъэ сабыйхэр сэ къыхэсхыщты­гъэх. Апэрэ классым къычIа­хьэхэрэр е кIэу къакIохэрэр сыуплъэкIущтыгъэх. Джы аужырэ илъэсхэм диагностикэ ыкIи консультирование зыщашIырэ республикэ гупчэм медицинэ ыкIи психолого-педагогическэ комиссием кIэлэцIыкIухэр еуплъэ­кIух, ащ къыгъэлъэгъогъэ зэфэхьысыжьхэр аIыгъхэу гурыт еджапIэм къекIуалIэх. IэпыIэгъу зищыкIэгъэ кIэлэеджакIохэр, ны-тыхэр рыразэхэмэ, сэштэх. Психологым, логопедым, социальнэ кIэлэегъаджэм ахэм Iоф адашIэ, — еIо тигущыIэгъу.

Непэрэ мафэм ехъулIэу кIэлэегъэджэ пэрытым кIэлэцIыкIу 31-мэ Iоф адешIэ. Нэбгырэ пэпчъ илажьэм елъытыгъэу куп-купэу ахэр гощыгъэх. Хэу­шъхьафыкIыгъэ программэм тетэу егъэджэнхэр зэхещэх. КIэ­лэеджакIо пэпчъ екIолIэкIэ гъэнэфагъэ егъэфедэ. Уисэнэхьат шIу умылъэгъоу, кIэлэцIыкIухэм уафэмыщагъэу Iоф адэпшIэн плъэкIыщтэп.

— СишIэныгъэхэм ахэзгъэ­хъоныр, ащкIэ кIэлэцIыкIухэм садэ­гощэныр сипшъэрылъ шъхьа­Iэу сэлъытэ. Сабыим гу­кIэгъуныгъэу, фыщытыкIэ дэ­гъоу фыуиIэр къыгурыIон фае. Зи­псауныгъэкIэ илэгъухэм тIэкIу ауж къинэрэ кIэлэцIыкIухэр щыIэныгъэм хэгъэгъозэгъэнхэр, ялэгъухэм афэдэу псэунхэр ары тызыпылъыр, ащкIэ ищыкIагъэр зэкIэ тэгъэцакIэ, методикэ шъхьаф­хэр згъэфедэхэзэ Iоф адэ­сэшIэ, — еIо кIэлэегъаджэм.

2020-рэ ыкIи мы илъэсым шъолъыр зэнэкъокъоу «Учитель дефектолог» зыфиIорэм Анна Гасий хэлэжьагъ ыкIи ятIонэрэ чIыпIэр къыдихыгъ. Урысые мэхьанэ зиIэ зэнэкъокъум апэ­рэу зыщиушэтыгъ. ИщыIэныгъэ­кIэ, иIофшIэнкIэ ащ ишIуагъэ къэкIуагъэу елъытэ. Зэнэкъо­къум икъэбар гушIозэ къеIуатэ.

Урысые зэнэкъокъоу «ИнваПрофи» зыфиIорэр мы илъэсым ятIонэрэу зэхащэ. ЛъэныкъуищыкIэ зэтеутыгъэу сэкъатхэм ыкIи зипсауныгъэкIэ илэгъухэм акIэмыхьэрэ кIэлэеджакIохэм Iоф адэзышIэрэ кIэлэегъаджэхэм ащ зыщаушэтыгъ. Шъолъыр 34-мэ апэрэ уцугъоу ащыкIуагъэм ащытекIогъэ кIэлэегъаджэхэр мы зэнэкъокъум къекIолIагъэх, ахэр нэIуасэ зэфэхъугъэх, опытэу аIэкIэлъымкIэ зэхъожьыгъэх.

— Зэнэкъокъум иапэрэ уцугъо пэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу сыхэлэжьагъ. «Я профи» зыфиIорэ видеороликымкIэ сиIоф­шIэн зэрэзэхасщэрэр къэзгъэлъэгъуагъ. Финалым сихьагъэу къызаIом сыгушIуагъ ыкIи сыщтагъ. Москва уишIэныгъэхэмкIэ зыщыуушэтыныр IэшIэхэп, ау сиIофшIэгъухэр, сикIэлэегъа­джэхэр къыскъоуцуагъэх, гуIэтыпIэ къысфэхъугъэх.

Мнемотаблицэхэр згъэфе­дэ­хэзэ зиакъылкIэ илэгъухэм акIэ­мыхьэрэ кIэлэцIыкIухэм яшIэ­ныгъэхэм зэрахэзгъахъорэр ары зэнэкъокъум сыкъызщы­тегущыIагъэр. А методикэр жю­рим хэтхэм агу рихьыгъ. Ащ ишIуагъэкIэ кIэлэцIыкIухэм зэра­гъа­шIэрэр нахь агу къенэжьы, абзэ псыхьагъэ мэхъу. ГущыIэм пае, кIэлэцIыкIур сурэтым зеплъыкIэ ылъэгъун, зэхихын, пхъэшъхьэ-­мышъхьэу ыугъоин ылъэкIыщтхэр зэхедзых, къеIох. Джащ фэ­дэу сурэтхэмкIэ усэхэм къя­джэнхэу, рассказ цIыкIухэр зэ­хагъэуцонхэу есэгъасэх, — еIо Анна Гасий.

Зэнэкъокъум зэрэхэлэжьа­гъэр джыри бэрэ ыгу къэкIы­жьыщт. А мэфитIур ушэтыпIэу зэрэщытыгъэр, ау ыпэкIэ къызэрэшъхьапэщтыр, шIогъабэ зэ­рэхихыгъэр къыIуагъ. Бзылъфыгъэм изэхашIэ игъунапкъэхэр нахь къызэIуихыгъэхэу, зэнэ­къокъум тапэкIэ ыгъэфедэн ылъэкIынэу къыхигъэщыгъэр бэу елъытэ. ЗэхэщакIохэми, къыдеIагъэхэми, зыгъэкIуагъэхэми зэрафэразэр тигущыIэгъу къыхигъэщыгъ. ЕжьыркIэ анахь мэхьанэ зиIэр къежэрэ кIэлэ­еджакIохэм гъэхъэгъэшIухэр иIэу зэрахэхьажьыгъэр, шIыкIэ­амалыкIэхэр къызфигъэфедэхэзэ Iоф зэрадишIэщтыр ары.

Анна Гасий тыгу къыддеIэу тыфэгушIо, тапэкIи гъэхъэгъэшIухэр ышIынхэу, исэнэхьат гухахъо хигъуатэзэ ыпэкIэ лъы­кIотэнэу фэтэIо!

ДЕЛЭКЪО Анет.