Зэфэхьысыжьхэм IофшIагъэр къагъэлъагъо

Республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» и Хэсашъхьэ изичэзыу зэIукIэгъу Мыекъуапэ щыкIуагъ.

Аужырэ мэзищым ащ Iофэу ышIагъэр зэфахьысыжьыгъ, 2023-рэ илъэсым, щылэ мазэм Адыгэ Хасэм ия XXI-рэ Зэфэс зэхэщэгъэным, нэмыкI Iофхэм атегущыIагъэх.

Адыгэ Хасэм итхьаматэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан изэфэхьысыжьхэм ащыхигъэунэфыкIыгъ общественнэ-политикэ щыIакIэм фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэхэр яп­чъагъэкIэ бэ хъухэу Адыгэ Республикэм зэрэщыкIуагъэхэр.

Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэу адыгэ къуаем и Мафэ Мыекъопэ районым щыкIуагъ. Адыгеим и Шыу Хасэ ащ чанэу хэлэжьагъ. Тхьапшъэкъо Альберт, Хьаблаукъо Адам, нэмыкIхэри япащэхэу адыгэ лъэпкъ джэгукIэхэр яIагъэх. КIуачIэр, сэнаущыгъэр зэрагъэфедэщтхэм яхьылIагъэу пкъэум псынкIэу зэрэдэкIоещтхэм, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ зэIукIэгъухэр гъэшIэгъоныгъэх.

Шыу Хасэм ыпкъ къикIэу шыгъачъэхэр, Iэпшъэ зэбэнхэр, шыухэм яIэпэIэсэныгъэ къагъэ­лъэгъонымкIэ зэIукIэгъухэр яIагъэх. Ижъырэ адыгэ шэн-хабзэхэр непэрэ щыIакIэм зэрэщагъэфедэхэрэм, ныбжьыкIэхэр шIэжь яIэу пIугъэнхэм, нэмыкI­хэм яхьылIэгъэ зэхахьэхэр гум къинэжьынхэу кIуагъэх.

Шъолъырхэм язэнэкъокъоу «Адыгэ пшъашъ» зыфиIорэм иосэшI куп пэщэныгъэ дызезыхьагъэхэм ЛIымыщэкъо Рэмэзан ащыщ. Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ музей зэIукIэгъур щыкIуагъ. Адыгэ Хасэм игъэцэкIэкIо куп хэтэу, зэлъашIэрэ археологэу Тэу Аслъан адыгэ шъуашэм, лъэпкъ шэн-хабзэхэм афэгъэхьыгъэ къэбар гъэшIэгъон­хэр зэнэ­къокъум къекIолIэгъэ пшъашъэхэм IупкIэу къафиIота­гъэх, упчIэхэм джэ­уап зэгъэкIугъэхэр къаритыжьыгъэх. Общественнэ Iофы­шIэхэу Чэтэо Иб­рахьим, Едыдж Мэмэт зэ­нэкъокъум къыщаIуагъ ащ фэдэ зэIукIэгъухэр ныбжьыкIэхэм ямыза­къоу, шIэжьыр зыгъэлъапIэхэрэм зэ­рящыкIагъэхэр.

ЗэIукIэ­гъухэр

Адыгэ Хасэм игъэ­цэкIэкIо куп хэт­хэр Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Правительствэм, Парламентым якъулыкъушIэхэм аIокIэх. Зэгъу­сэхэу агъэцэкIэщт Iофыгъохэм атегущыIэх. Анахьэу тызыгъэгумэкIырэмэ ахалъытэ адыгабзэм изэгъэшIэн, игъэфедэн.

Хэсашъхьэм изэхахьэ къыщыгущыIэгъэхэ МэщфэшIу Нэдждэт, Хъот Юныс, ЦIыкIушъо Аслъан, Ацумыжъ Юсыф, нэмыкIхэм къаIуагъ егъэжьэпIэшIухэр зэрашIыгъэхэр. Егъэджэн тхылъхэр къыдагъэкIых, Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр ягъусэу кIэлэцIыкIу Iыгъы­пIэхэм ащыIагъэх.

Адыгабзэр кIэлэцIыкIухэм нахьышIоу зэрагъашIэу аублагъ, ау щыкIагъэу джыри яIэр бэ. Ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэн кIэ­лэ­пIухэр, кIэлэегъаджэхэр, общественнэ IофышIэхэр, анахьэу шIэныгъэлэжьхэр, нахьышIоу хэлэжьэнхэ фае.

Адыгэ Хасэм ыпкъ къикIэу IофшIапIэу «Руфа-Турым» илъэ­сыбэрэ ипэщагъэу, спортымкIэ мастерэу Бибэ Мурат фэгъэхьыгъэ шIэжь зэнэкъокъур атлетикэ онтэгъумкIэ Мыекъуапэ щызэхащагъ. Республикэм испорт­сменхэм язэнэкъокъу еплъы-­гъэх М. Бибэм иIахьылхэр, иныбджэгъухэр. Спортым ипIу­ны­гъэ мэхьанэ зыкъегъэIэты­гъэ­ным ехьылIэгъэ фэшъхьаф зэIукIэгъухэр Адыгэ Ха­сэм зэхищэщтых.

СтIашъу Юрэ, Къу­ижъ Къэплъан, Нэхэе Аслъан, Нэ­гъуцу Аслъан, ЛIы­IапIэ Ибрахьим, Кушъу Ибрахьим, нэмыкIхэри искусствэм, лъэпкъ шIэ­жьым, лIэужхэм язэпхыныгъэхэр гъэпы­тэгъэнхэм яеплъыкIэхэр къа­раIо­лIа­гъэх. Тхьаркъохъо Сафыет, ГъукIэлI Сусанэ, Хьасани Мыхьамэт, НэпшIэ­къуй Амин, нэмыкI­хэм лъэхъа­ным диштэрэ Iофыгъохэм къахагъэщыгъ адыгабзэм игъэфедэн.
НэпшIэкъуй Амин, МэщфэшIу Нэдждэт, Хьаджый Адам, Къэ­бэртэе Адам, Хъот Юныс ана­хьэу анаIэ зытырадзагъэр Адыгеим щагъэуцурэ саугъэтхэм къафыхахырэ чIыпIэхэм ямэхьанэ зэрэхахъорэр ары. Искусствэр ныбжьыкIэхэм ягъэсэн зэрепхыгъэр тхэкIо цIэрыIоу КIэрэщэ Тембот Кощхьаблэ щыфагъэуцугъэ саугъэтым къе­ушыхьаты. Ар къуаджэм ипчэгу ит, лъэгъупхъэу агъэпсыгъ. Адыгэхэм ятарихъ ехьылIэгъэ саугъэтхэр тапэкIи Адыгэ Рес­публикэм щагъэуцущтых.

Ным исаугъэт

Хьахъурэтэ Шыхьанчэрые исаугъэт Мыекъуапэ ивокзал ипчэгу щагъэуцугъ. Ным исаугъэт игъэпсын Мыекъуапэ шIэхэу щыфежьэщтых. ЛIымыщэкъо Рэмэзан къыIуагъ ти ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат тарихъым, пIуныгъэм яхьылIэгъэ саугъэтхэм ягъэуцун ишъып­къэу зэрэпылъыр. Адыгэ Хасэр зэхэщэн Iофхэм чанэу ахэлэжьэщт.

НыбжьыкIэхэм япсауныгъэ гъэпытэгъэным, дзэ къулыкъум фэгъэсэгъэнхэм зэхахьэм щытегущыIагъэх. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операциеу Донецкэ ыкIи Луганскэ народнэ республи­кэхэм ащыкIорэм Адыгеим щыщхэр зэрэхэлажьэхэрэр, яп­шъэрылъхэр дэгъоу зэрагъэцакIэхэрэр Р. ЛIымыщэкъом къыIотагъэх. ШIушIэ IэпыIэгъу­хэм щыIэныгъэм чIыпIэу щыряIэри къэгущыIагъэхэм къыхагъэщыгъ.

Зэфэсым зыфагъэ­хьазыры

Адыгэ Хасэм изэфэсэу 2023-рэ илъэсым ищылэ мазэ щыIэщтым ехьылIэгъэ зэхэщэн Iоф­хэр агъэцакIэх. Зэфэхьысыжьхэр пэшIорыгъэшъэу ашIыщтых, унэшъо гъэнэфагъэхэр рахъу­хьащтых.

КIэлэцIыкIу зыгъэсапIэу «Щыгъыжъыем» иIофшIакIэ бэмэ щысэ тырахы. Адыгэ Республи­кэм инароднэ артисткэу Уджыхъу Марыет купым ихудожественнэ пащ. Адыгэ къашъо­хэмкIэ ансамблэу «Абрекхэр» пытэу ылъэ теуцуагъ, художественнэ пащэр ТхьакIумэщэ Налбек. Лъэпкъ шэн-хабзэхэм язехьан ныбжьыкIэхэр афэгъэсэгъэнхэмкIэ «Щыгъыжъыери», «Абрекхэри» щысэшIух, Адыгэ Хасэм иIофшIэн тапэкIи хэлэжьэщтых. «Щыгъыжъыем» фэдэ кIэлэцIыкIу зыгъэсапIэхэр Адыгеим ирайонхэм ащызэхэщэгъэнхэр Адыгэ Хасэм иунашъохэм ащыщых.

ЕмтIылъ Нурбый.