Къэралыгъо фэIо-фашIэр къызфагъэфедэн алъэкIыщт
Зисэнэхьат хахъо зэригъэшIыхэрэм 2019-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу хэбзэIахьыр аты ыкIи пэшIорыгъэшъэу къызэраIорэмкIэ, илъэсипшIырэ арэущтэу щытыщт.
ХэбзэIахьыр зытынэу щытыр физическэ лицэхэу зизакъоу Iоф зышIэхэрэр ыкIи илъэсым телъытагъэу сомэ миллиони 2,4-м емыхъоу федэ къэзыхьыхэрэр ары. Физическэ лицэхэм атынэу щыт хьакъулахьым иставкэр проценти 4, унэе IофшIапIэ зиIэхэм ыкIи юридическэ лицэхэм проценти 6. Мыхэм страховой тынхэр, хэбзэIахь декларациер атырэп. Ышъхьэ фэлажьэхэрэм янахьыбэр репетиторхэр, кIэлэпIухэр, программистхэр, парикмахерхэр, нэмыкIхэри.
ШышъхьэIум и 1-м къыщегъэжьагъэу ышъхьэ фэлажьэхэрэр къэралыгъо фэIо-фашIэр къызфагъэфедэзэ хэбзэIахь учетым хэуцонхэ алъэкIыщт. Урысыем ицIыфхэм язакъоп мыщ фэдэ амал зиIэщтыр. Евразийскэ экономическэ союзым хэт къэралыгъохэм яцIыфхэм, ахэм ахэхьэ Армениер, Беларусь, Казахстан ыкIи Киргизиер, мы шIыкIэр къызфагъэфедэн алъэкIыщт. Ащ нэмыкIэу, мыщ фэдэ амал яIэ хъугъэ Украинэм, джащ фэдэу Донецкэ ыкIи Луганскэ народнэ республикэхэм ащыпсэухэр.
ЗэрагъэнафэрэмкIэ, ышъхьэ фэлажьэхэрэр хьакъулахь учетым зэрэщатхырэм ишIуагъэкIэ предпринимательхэм япчъагъэ нахьыбэ хъунэу ары, джащ фэдэу шъолъыр бюджетым ахъщэр нахьыбэу ихьащт.
ЯпIалъэ екIы
Тыгъэгъазэр ыкIи тыгъэгъэзэ дагъэр къэралыгъом ращынхэмкIэ пIалъэу агъэнэфагъэр шышъхьэIум и 31-м аухыщт.
Мы пIалъэр лъагъэкIотэным фэгъэхьыгъэ унашъо джыри ашIыгъэгоп. Ау УФ-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Оксана Лут къызэриIуагъэмкIэ, къыдагъэкIыжьыщт сырьер къэралыгъом фекъуфэ ыпэкIэ зигугъу къэтшIыгъэ унашъом кIуачIэ иIэщт. БлэкIыгъэ илъэсым зэкIэмкIи тыгъэгъэзэ ыкIи тыгъэгъэзэ дэгъэ тонн миллион 15,5-рэ Урысыем къыщахьыжьыгъ.
Министрэм иапэрэ гуадзэ къызэриIорэмкIэ, Урысыем ищыкIагъэм фэдиз тыгъэгъэзэ дагъэ IэкIэлъ, ащ къыхэкIэу ар къэралыгъом ращын алъэкIыщт.
Шъоущыгъум тыщыкIэщтэп
Джащ фэдэу шъоущыгъур Урысыем ращынымкIэ пIалъэу агъэнэфагъэри шышъхьэIум и 31-м икIыщт.
Мы илъэсым имэлылъфэгъу и 1-м къыщегъэжьагъэу ащ фэдэ фитыныгъэ къэралыгъом иIагъэп. Къэралыгъо пошлинэр арамыгъэтэу IэкIыбым къыращырэ шъоущыгъу тонн мин 300 фэдиз 2022-рэ илъэсым чъэпыогъу мазэм ыкIэм нэс Урысыем ащэн фае шъоущыгъур гъотыгъуае мыхъуным ыкIи ыуасэ къыдэмыкIоеным апае.
Шъоущыгъум щыкIэнхэу къащыхъузэ гъэтхапэм цIыфхэр бырсыр хэтыгъэх, бэу ар ащэфыгъ. ИщыкIагъэм фэдиз шъоущыгъу тикъэралыгъо зэриIэр хабзэм иIофышIэхэм къаIощтыгъэми, ар зэрапхъощтыгъ. Ащ къыхэкIэу социальнэ мэхьанэ зиIэ гъомылапхъэхэм ауасэ хэпшIыкIэу хэхъуагъ.
2021-рэ илъэсым тыгъэгъэзэ тонн миллион 15,5-рэ Урысыем къыщахьыжьыгъ, шъоущыгъур нахьыбэу зыщэфырэр Казахстан ары.
Быдзыщэм шIуагъэу иIэр атыратхэн фае
Сабый къэхъугъакIэхэм арагъэшхырэ щэ зэхэшIыхьагъэр къыдэзыгъэкIыхэрэм унашъо афашIыгъ быдзыщэм ишIуагъэу къакIорэр япродукцие тыратхэнэу.
Ащ нэмыкIэу, мы продукциер рекламэ ашIы зыхъукIэ ар зэрагъэшхыщт сабыим ыныбжь зыфэдизын фаер къэмланэхэм атыратхэнэу щыт.
ВОЗ-м (псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ Дунэе организацием) къызэритырэмкIэ, сабыир илъэсныкъо охъуфэ быдзыщэ ищыкIагъ. Урысыем псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ иэкспертхэм къызэратырэмкIэ, ипсауныгъэкIэ щыкIагъэ имыIэу къэхъугъэ сабыйхэм азыныкъом быдзыщэр афимыкъоу сымэджэщым щэ зэхэшIыхьагъэхэр ащараты, адрэ къэхъугъакIэхэм япроцент 50-м мэзихым нэс быдзыщэ араты.
Сабыйхэм арагъэшхырэ щэ зэхэшIыхьагъэр къыдэзыгъэкIыхэрэм япродукцие рекламэ ашIы зыхъукIэ быдзыщэм нахьи ежь япродукцие ишIуагъэ къакIоу ныхэм агурагъаIо. Арэущтэу мыхъуным пае джы продукцием тетхэгъэнэу щыт кIэлэцIыкIухэр узынчъэу къэтэджынхэм фэшI быдзыщэм шIуагъэу иIэр.
Iэшэ пчъагъэу яIэн алъэкIыщтыр агъэнэфагъ
Урысыем щыпсэухэрэм Iэшэ пчъагъэу яIэн алъэкIыщтыр зыфэдизым фэгъэхьыгъэ унашъом гъэтэрэзыжьынэу фашIыгъэхэм шышъхьэIум и 25-м кIуачIэ яIэ хъущт.
Ахэр: агъэорэ Iашэм фэдэу 5, шакIо зыдахьырэ зы шхонч, спортивнэ шхончитф, нэмыкIхэри.
Iашэхэр коллекцие ашIын фимытхэу унашъом къыщеIо. ЦIыфым ежь иIашэ е къулыкъум щагъэфедэрэ Iашэр зыгъэцэкIэжьын е ащ хэлъ пкъыгъор зэблэзыхъун зылъэкIыщтыр лицензие зиIэ организацие закъор ары. Джащ фэд техническэ фэIо-фашIэхэр зыгъэцакIэхэрэри.
ШакIохэм Iашэ къызIэкIагъэхьаным ифитыныгъэ къазэраратыщт шIыкIэми зэхъокIыныгъэхэр фэхъугъэх. ЗэрагъэнафэрэмкIэ, ащ фэдэ Iизын къызэратыщтыр шэкIо билет зиIэхэу, профессиональнэу ащ пылъхэр ары.
Ащ нэмыкIэу, заом щагъэфедэрэ Iашэр къызыфагъэшъошагъэхэм лицензие зиIэ тучанхэм щэхэр къыщащэфынхэ алъэкIыщт.
КIАРЭ Фатим.