Тэхъутэмыкъуае ицIыф гъэшIуагъ

Зигугъу къэсшIыщтыр Тэхъутэмыкъое районым хэхъоныгъэхэр ышIын­хэм илъэс тIокIым ехъу езытыгъэу, ащ фэдизрэ ащ ипэщэгъэ Нико­лай Демчук.

Краснодар краим ит къутырэу Мирный зыфиIорэм ар къыщы­хъугъ, щапIугъ. Ащ дэт еджапIэм ыуж Краснодар дэт мэкъумэщ техникумыр, етIанэ мэкъумэщ институтыр, джы университет, къыухыгъэх, дзэм къулыкъу щихьи къызегъэзэжьым Мые­къопэ районым агрономэу Iоф щишIагъ. Ахэм ауж Адыгэ хэку исполкомым агъэкIуагъ.

1983-рэ илъэсым РСФСР-м и Апшъэрэ Совет и Президиум иунашъокIэ, Теуцожь районыр тIоу агощи Октябрьскэ (джы Тэхъутэмыкъое) районыр агъэ­псыгъ, ащ къуаджэу Октябрьскэр (ари джы Тэхъутэмыкъуай) игупчэ хъугъэ. А уахътэм ­Адыгэ хэку исполкомым иинструкторэу Николай Демчук Апшъэрэ партийнэ еджапIэу Ростов-на-Дону дэтым ишIэныгъэ щыхигъэхъо­нэу агъэкIуагъэу къэтыгъ. Еджэныр къымыухызэ ошIэ-дэмышIэу ащ къыращыжьышъ районыкIэм пащэ фашIы.

КъыздэкIуагъэр зэримынэ­Iуасэм имызакъоу, райисполкомыр зычIэтыщт уни, специалистэу ящыкIагъэхэри щыIа­гъэхэп. Джащыгъум кадрэхэм якъыхэхынкIи, Iоф зыщашIэщт чIыпIэм игъэпсынкIи IэпыIэгъу къыфэхъугъагъ а лъэхъаным Октябрьскэ къоджэ Советым итхьамэтэгъэ Тыгъужъ Нурыет. Ар Краснодар краим инароднэ депутатхэм я Совет идепутатэуи щытыгъ.
Ащ ыуж илъэсипшI пчъагъэ тешIагъ. А уахътэм районыр Адыгеим имуниципальнэ образованиехэм лъэныкъо пстэумкIи апэ ишъыгъ, анахь зэтегъэ­псыхьагъи хъугъэ. Ащ Николай Демчук иIахьышхо зэрэхэлъыр гъэнэфагъэ.

ЦIыфхэм аIукIэным, зыгъэгумэкIыхэрэм ядэIуным ар сыдигъуи тещыныхьэщтыгъэп, Iофыгъоу ахэм къаIэтыхэрэр дигъэзыжьынхэр анахь шъхьаIэу сыдигъокIи ылъытэщтыгъ. Районым исхэм псэукIэ амал тэрэзхэр афишIынхэми кIочIаби, охътаби тыригъэкIодагъ.

Гъэстыныпхъэ шхъуантIэр унэхэм ящэлIэгъэнхэм апэу ары ыуж ихьэгъагъэр. Непэ газыр цIыфхэм аIэкIэгъэхьэгъэныр ­ащ фэдизэу Iофыгъошхоу щытыжьэп, зыпарэми ыгъэшIэ­гъожьырэп. А лъэхъаным ар IэшIэхыгъэп, тын лъапIэ цIыфхэми афэхъугъагъ. Унэр пхъэкIэ бгъэфэбэным къинэу къыпы­кIыщтыгъэмрэ газым гушIуагъоу къафихьыгъагъэмрэ нахьыжъхэм дэгъоу къашIэжьы.

Сымэджэщхэм, еджапIэхэм, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм шIо­мыкIэу, пхъэу ящыкIэгъагъэр зыфэдизыгъэр, ахэмкIэ зэра­гъэфабэщтыгъэхэр зыгу къэ­кIыжьырэ пащэхэм онтэгъоу «апшъэ дэзыгъагъэр» непэ къыз­нэсыгъэм къаIожьы.

Районым ипащэхэм а гъэстыныпхъэ шхъуантIэр къызэ­рэращэлIэщтым ищыкIэгъэ ахъ­щэм икъэгъотын, IофшIэнхэм язэшIохын къинэу палъагъо­щтыгъэр къэIотэжьыгъуай. ГущыIэм пае, район гупчэм анахь пэ­чыжьэхэм ащыщ къуаджэу Афы­псыпэ газыр щэгъэныр IэшIэхыгъэу пIон плъэкIыщтэп. Шъэумэн Хьазрэтэу ащкIэ IэпыIэгъушхо къафэхъугъагъэм непэ къызнэсыгъэм пащэхэри, цIыфэу дэсхэри фэразэх.

Николай Демчук цIыф къызэрыкIоу, пэщэ IэнатIэм зэрэ­Iутым пае нэмыкIхэм затыримыIэтыкIэу, сыд фэдэ IофшIэни емыхъырэхъышэу хэлэжьэн ылъэкIыщтыгъ. КIымафэ горэм къуаджэу Октябрьскэм игупчэ щыпсэухэрэм фабэр къямыкIолIэжь хъугъэ. Специалистхэр мэфищ хъугъэу ыуж итых шъхьаем, дагъоу иIэр къагъотын алъэкIырэп. Фабэр къэзытырэ хьакушхом дэгъоу Iоф ешIэ, псы стырыр кIуапIэхэм къарэхьэ, ау унэхэм анэмысызэ мэкIодыжьы. ЧIыгу щтыгъэр агъэтакъозэ лъэхъух, ау пкIэ иIэп.

Николай Демчук унагъохэр къыкIухьэзэ гумэкIыгъом идэгъэзыжьын ыуж зэритхэр агуригъаIощтыгъ, щэIагъэ къызыхагъэфэнэу ялъэIущтыгъ. Чэщ горэм райисполкомыр зычIэт унэм ыпашъхьэ псы стырыр псынэм щилъэдэжь фэдэу пкIы­хьапIэ ылъэгъугъ. Пчэды­жьым фабэр зэрыкIорэм псынэ иIэмэ кIэупчIагъ шъхьаем, къамы­шIэжьэу аIуагъ. Демчук ежь­-ежьырэу чIыгу щтыгъэр ытIынэу ригъэжьагъ. ЦIыфэу щытхэри къыдеIэхи сантиметрэ 30 горэ зыратIыхым зэхэонэу ежьэгъэ псынэм псы стырыр илъэдэжьэу къагъотыгъ. Ащ тетэу а Iофыгъор дэгъэзыжьыгъэ хъугъагъ.

Николай Демчук Тэхъутэмыкъое районым ипэщэ IэнатIэм зыщыIутыгъэ уахътэм гурыт еджэпIи 10, кIэлэцIыкIу IыгъыпIи 5 щашIыгъ, унакIэхэр, сы­мэджэщхэр агъэуцугъэх. Непэ федеральнэ ыкIи шъолъыр ведомствэ зэфэшъхьафхэр зычIэт унэу район гупчэр къэзыгъэ­дахэхэрэр а лъэхъаныр ары зашIыгъэхэр.

Къуаджэу Тэхъутэмыкъуае изэтегъэпсыхьан анахьыбэу ынаIэ зытетыгъэр. ЦIыфэу дэс­хэр сэмэркъэоу «Демчукэ­хьаблэкIэ» еджэщтыгъэх. «Район гупчэр районым ынап» ыIо­щтыгъ ежь. Щытхъум иплощадь джащыгъур ары зашIы­гъагъэр. ЗАГС-ри хагъэуцуи культурэм и Унэу агъэкIэжьыгъагъэм илъэсыбэрэ къуаджэр къыгъэшъошагъ. Демчук ахэр зарегъэшIыхэм гупшысэу иIа­гъэр ныбжьыкIэу ЗАГС-м щызэгуатхэхэрэм саугъэт зэхэтэу площадым тетым къэгъагъэхэр кIаралъхьанхэр ары. Ар къыдэхъугъ.

Николай Василий ыкъом адыгэхэм илъэс пчъагъэрэ захэ­сым шэн-хабзэу ахэлъыр зэкI пIоми хъунэу зэригъэшIэгъагъ. Ары пакIошъ, диным уасэу фашIырэм зыкъызщиIэтыжьырэ уахътэм нахьыжъхэм тхьэлъэ­IупIэ яIэным имэхьанэ къыгурыIоу, Тэхъутэмыкъуае мэщытэу дэтыр аригъэгъэкIэжьыгъагъ. Илъэс пчъагъэрэ диным игугъу замышIым, мэщытыр зыфэдэн фаер цIыфхэм ащыгъупшэ­жьыгъэу къэзыIон земыгъотым Къэбэртэе-Бэлъкъар Республи­кэм кIуи, ащ икъалэу Баксан мэщытэу дэтыр къызэригъэ­лъэгъугъагъ. Тхылъэу ащ къырихыгъэхэр ары проектэу зэрагъэкIэжьыщтым лъапсэ фэ­хъугъэхэр.

Джащ тетэу чыристан диным пылъхэм ятхьэлъэIупIэхэри ари­гъэгъэкIэжьыгъагъэх. Ащ пай Урыс чыристан чылысым иорденэу Сергей Радонежскэм ыцIэ зыхьырэр къыфагъэшъошагъ.

Тэхъутэмыкъое районым те­левидение иIэным кIэщакIо фэхъугъэри Николай Демчук. Апэрэхэм ащыщэу ар щигъэ­псыгъагъ. Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ институтым, джы университет, икъутамэ районым къыщызэIухыгъэныр апэу зыгу къэкIи пхырызыщыгъэри арары. 1998-рэ илъэсым поселкэу Яблоновскэм щагъэпсыгъ.

ЕтIани нахьыжъхэр упчIэжьэгъу ышIынхэр икIасэщтыгъ, яеплъыкIэхэр сыд фэдэ Iофи къыщыдилъытэщтыгъэх. Тэхъу­тэмыкъуае дэт паркыр Iуихы­жьынышъ, кIэу къаригъэшIынэу ыгу къызехьэм ахэр ары апэу щигъэгъозагъэхэр. Къыугъоихи яупчIыжьыгъагъ…

Николай Василий ыкъор районым ипащэзэ США-м кIонэу хъугъагъ. ПсыкъычIэщыпIэ башнеу къылъэгъугъэр зэкIэ зэфэмыдэу зэрэгъэпсыгъэхэр ыгу къырихьыгъэу къэкIожьи кубокым, футбол зэрешIэхэрэ Iэгуаом, хъырбыдзым афэдэу шIыгъэхэу Тэхъутэмыкъое райоными щаригъэгъэуцугъагъэх.

2001-рэ илъэсым Николай Демчук районым къыращыжьи АР-м и Премьер-министрэу агъэнэфэгъагъ, нэужым вице-президентыгъ, 2003-м УФ-м и Къэралыгъо Думэ идепутатэу хадзыгъагъ. Джащыгъуми ирайон гупсэ щыгъупшагъэп. Гущы­Iэм пае, Тэхъутэмыкъое районым ит хладокомбинатэу «Западный» зыфиIорэр зыгъэпсыгъэ инвесторхэр къизыщагъэхэр ары. Депутатэу зыщэтым поселкэу Яблоновскэм поликлиникэ щашIыным кIэщакIо фэ­хъуи, ащ пэIухьащт ахъщэр къатIупщынэу къыдихыгъагъ.

Тэхъутэмыкъое районым ис­хэр, анахьэу ащ игупчэу къуа­джэу Тэхъутэмыкъуае дэсхэр, зэрэфэразэхэм ишыхьатэу «псэу­пIэм ицIыф гъэшIуагъ» зыфиIорэ цIэр фагъэшъошагъ. Джащ фэдэу Зэкъошныгъэм иорденкIэ, «Адыгеим и Щыт­хъузехь» зыфиIорэ медалымкIэ къыхагъэщыгъ, «За выдающийся вклад в развитие Кубани» зыфиIорэ медалыр Краснодар краим къыфигъэшъошагъ.

Ежь зэкIэмэ анахь ыгъэлъэпIагъэу, игопагъэр Тэхъутэмыкъуае ицIыф гъэшIуагъэхэм ащыщ зэрэхъугъэр ары.

Тэхъутэмыкъое районым хэ­хъоныгъабэу ышIыгъэхэм, ащ игупчэ къоджэ анахь зэтегъэ­псыхьагъэхэм зэращыщым Ни­колай Демчук ишIушIэгъэшхо хэлъ. Лъэшэу ащ пае тыфэраз, шъхьащэ фэтэшIы, псауныгъэ пытэ иIэу илъэсыбэ къыгъэшIэнэу тыфэлъаIо!

АкIэгъу Разыет.
Тэхъутэмыкъуай.