Район къэбархэр

ТхылъеджапIэр агъэкIэжьы

Лъэпкъ проектэу «Культурэм» ифедеральнэ проектэу «Культурная среда» зыцIэм ишIуагъэкIэ Шэуджэн районым ит Тихоновскэ тхылъеджапIэр зэтырагъэпсыхьагъ.

Илъэс 65-рэ хъугъэ ар псэупIэу Тихоновым зыдэтыр. Апэ помещик бай горэм иунагъэм, етIанэ культурэм и Унэ ачIэтыгъ. Къутырым дэсхэм язакъоп, тхылъеджапIэм чIэлъ тхылъ мини 7 фэдизыр зыгъэфедэрэр, ащ псэупIэхэу Мокро-Назаровым, Чикаловым, Пантюховым къарыкIыхэрэри къэкIох.

Дизайн-проектэу агъэхьазырыгъэм диштэу тхылъеджапIэр агъэкIэжьыгъ, пчъэхэр, шъхьаныгъупчъэхэр зэблахъугъэх, мэкIайхэр кIэх, ящыкIэгъэ офиснэ техникэри къафащагъ.
Джынэс библиотекэм ифонд тхылъ минихым ехъу­щтыгъ, ащ джыри тхылъ минитIу къыхэхъощт.

ГъэкIэжьын IофшIэнхэр ыкIэм фэкIох, тхылъеджапIэм ипчъэхэр бжыхьэм нэс къызэIуахыжьыщтых.

«Тым игъэсэпэ­тхыдэ» еплъыгъэх

«Тым игъэсэпэтхыд» зыцIэ мульт­фильмэу такъикъипшIэ кIорэр Ады­геир илъэси 100 зэрэхъурэм ипэгъокIэу тырахыгъ. Ащ кIэщакIо фэхъугъэх Урысыем ыкIи Адыгеим культурэмкIэ яминистерствэхэр, Адыгеим лъэпкъ культурэмкIэ и Гупчэ.

ГъашIэм ищэрэхъэу чэрэгъурэмкIэ мультфильмэр къырегъажьэ. Тым ымакъэ ащ къыхэхьэ, цIыфыгъэр, ныбджэгъуныгъэр, нэмыкI шэн дахэхэр плъытэнхэ зэрэфаер къеIуатэ.
«Тым игъэсэпэтхыдэ» Кощхьэблэ районым ит къуа­джэу Фэдз цIыфхэр апэрэу щеплъыгъэх. Мультфильмэр Адыгеим икинозалхэмрэ икинотеатрэхэмрэ къащагъэлъэгъощт.

ЗэгурэIох

Тэхъутэмыкъое районым иадмини­страцие ипащэ игуадзэу Хъоткъо Хъызыр гумэкIыгъо зиIэ цIыфхэр ригъэблэгъагъэх.

Нэбгырэ пэпчъ зыгъэгумэкIырэ Iофыгъохэм защигъэгъозагъ. КъэкIуагъэхэм анахьыбэм псэупIэхэм язэтегъэпсыхьан ыкIи гъогухэм ягъэцэкIэжьын афэгъэхьыгъэ Iофыгъохэр ары къаIэтыгъэхэр.

ЦIыфхэм ягумэкIыгъохэр дэгъэзыжьыгъэнхэм анаIэ зэрэтырагъэтыщтыр Хъ. Хъоткъом къыIуагъ, ащкIэ администрацием иотделхэм пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр афишIыгъэх.

ХьампIырашъоу – американкэр

«ОгневкэкIэ» заджэхэрэ хьам­пIы­рашъоу илъэс заулэкIэ узэкIэIэ­бэжьымэ, Кавказ заповедникым ихэшъэе мэзжъые зышхыгъагъэм нахьышIоп Краснодар краимрэ Адыгеимрэ ямэзхэм къякIугъэ американскэ хьампIырэшъо фыжьыр.

Тэхъутэмыкъое ыкIи Красногвардейскэ районхэм ямэзхэм ахэр къыщыхагъэщыгъэх. Американскэ хьампIырэшъо фыжьыр мэкъумэщ культурэхэм атебэнэным ищынагъо щыI, мы лъэхъаным ахэм мэзхэри, куандэхэри къагъанэхэрэп.

ХьампIырашъом набгъохэр ышIыгъахэх. Щырхэр къэмыхъухэзэ, ахэр зыгъэкIодыщтхэр атыракIэхэмэ, инэу ишIуагъэ къэкIощт.

Федеральнэ бюджет учреждениеу «Рослесзащита» зыфиIорэм икъутамэу Адыгэ Республикэм имэзхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ и Гупчэ иIофышIэхэр сакъых, зэпымыоу хьампIырашъом зыкъызэрэрамыгъэIэтыщтым лъэплъэх. Мы лъэхъаным Гъозэрыплъэ имэзхэмрэ къыпыщылъ шъофхэмрэ ауплъэкIунхэу рагъэжьагъ.

ШIэныгъэлэжьхэм къызэраIорэмкIэ, американскэ хьампIырашъом илъэс къэс зыкъиIэтырэп.

Пшызэ къэралыгъо аграрнэ университетым ишIэныгъэлэжьхэм къызэраIуагъэмкIэ, мы аужырэ илъэсхэм тикIымафэ фабэ, ар хьампIырашъом икIас. Арышъ, гъатхэм жьэу къэущыжьы, бэгъонэу регъажьэ. Ар хатэхэм, чъыгхатэхэм, паркхэм къащыкIыхэрэми анэ­сын ылъэкIыщт.

(Тикорр.).