ГуIэрэр къурэм етхъо
Мы гущыIэхэр зыехэр гъашIэ къэбгъэшIэным хэлъ-хэсыр зыгъэунэфыпагъэу щытыгъэ цIыфхэр ары, узэгупшысэн мэхьэнэ купкIи иI. Адыгэ лъэпкъым бэ ынэгу кIэкIыгъэу ыщэчыгъэр, гумэкI къиныбэм цIыфым ыгу агъэцIыкIу, ышъхьэкIэ лыуз-гууз зыщэчырэр мэпцIымамэ.
Лъэхъан пэпчъ гушIуагъуи гумэкIи хэгощагъ. Ау я ХХI-рэ лIэшIэгъум тыщыпсэоу, уни тахъти тихъоеу, тикIасэр тимафэу, гъэсэныгъи шIэныгъи тиIэу, узыфэе гъомылапхъэри къызытэтэкъохырэм, цIыф цIыкIум ипсауныгъэкIэ гумэкIышхоу, уз щынагъоу щыт ковидыр къытфэкIуагъ. УемыутэлIагъэмэ, ар зэрэмэхъаджэр пшIэрэп, шъэрэ къыуаIуагъэу, къатхыхэрэм уяджагъэми.
Уегупшысэмэ, сыд фэдэрэу тхъагъо уиIэми, узыжъ бзаджэхэр зэрэгъэкIодыгъуаехэр тыфай-тыфэмыеми къыдгурыIоу фежьагъ. ХэкIыпIэ зимыIэ чIыпIэм хэти зиуцокIэ, а узыр цIыфым къыфэзыхьыгъэр, ащ фэдэ хьакъ къызкIытефагъэр зэхифынэу ежьэ. ЦIыфхэр щыкIыгъаIо зэрэхъугъэм, зыфэсакъыжьи, зэфэгумэкIи, щыни, укIыти, лыузи къырамыдзэжьэу зэрэхъугъэм а зэкIэр фэкIожьы.
Ау цIыф цIыкIур арэу зэрэмылъэшыр мы узым къыгъэлъэгъуагъ. Зы мафэкIэ зэкIэ зыщыгъупшэжьхэу, гукIэгъуи, псэкIоди, лыузи зимыIэхэр бэ мэхъух. Зым ыкIыб адрэм фэгъэзагъэу, о хьалыгъур, къуаер иптэкъухьэу, гъаблэм ыгъалIэу мы чIыгум тетыр тетэу, утхъэщтэп. УщыIэ пшIоигъомэ о пшъхьэ фэдэ къабзэу, нэмыкI цIыфэу къыбготхэми уафэсакъын, фэныкъом уемылъэбжъаоу угоуцон фае. Мы уахътэм ижьызэпеошхо цIыфхэр зэригъэшIухэрэп, зэпэIапчъэ ешIых.
Къоджэ еджапIэм тыIэтахъоу тыкIо зэхъум тянэжъхэм, тянэхэм, тшыпхъухэм, унэкъощхэм, гъунэгъухэм, тэмашъхьэм тесхэм гукIэгъу-шъхьэкIафэ зэрэзэфашIыщтыгъэр къэсэшIэжьы. Тэри, ахэм «ШъукIу!» — аIомэ, тыкIощтыгъэ, «Фахь» — аIомэ, тыгушIозэ тычъэщтыгъэ. ГухэкIми, непэ адыгэ зэхэтыкIэ-зэфыщытыкIэхэр лъэшэу къеIыхыгъэх, Iон-къэIожьын, зэнэкъокъу- зэшъугъыр къатекIотагъэу етхьалэх. Iахьыл зэфыщытыкIэхэри къэлэнлагъэх, сымаджэм ыпэкIэ фэгумэкIхэу, яIэшхо щымыIагъэми, мыхьамелэ фахьыти зэрэчъэщтыгъэхэм фэдэжьхэп. Арын фае адыгэ нэнэжъым «сищыпс къысэцIэцIэжьыгъ» езгъэIуагъэр.
Пандемиер илъэситIу хъугъэу цIыфым къытекIуатэ. ЦIыфыр зэрэлIыкIырэр Iае ыкIи дэйи, ащ пае, Iэзэгъу зимыIэ уз щыIэпышъ, уеIэзэн фае. Непэ гу-лъынтфэ, къупшъхьэ узхэм, нэмыкIхэм заушъомбгъугъ. Непэ IэзэпIэ госпиталым дэеу чIафэрэми, ащ иIахьыл дэдэхэми уямыхъуапс. Сымэджэ хьылъэхэр зычIэлъхэ «краснэ зонэм» учIэхьанэу, уисымаджэ упэIутынэу щытэп. Зэрэхъуи, зэрэщылъи, рашIылIи, нэмыкIи пшIэрэп, къаIорэ закъор, а сымаджэр зэрэчIэлъыр, температурэ зэриIэр ары.
ГуIэрэр къурэм етхъо. ГуIэрэ цIыфым зещыIэ, сыд къин ыщэчыми, ау джаущтэу цIыфым ипсауныгъэ къыхэIэба?! Госпитальхэм сымаджэу ачIэлъхэу зэIазэхэрэм якъэбар къапэблэгъэ цIыфхэм тэрэзэу ашIэн амал ягъэгъотыгъэныр лъэшэу ищыкIагъ. Вакцинэр зыхалъхьагъэхэми сымаджэхэри ахэтых, зэкIэ арэу дэгъу закIэп, арышъ, врачхэм мастэр ахаIу къодыемэ, зэрэрагъэкъурэр сшIотэрэзэп.
Шъыпкъэ, халат фыжь зыщыгъхэми ахэтых зыпшъэ укIонэу щымытхэр шIэныгъэкIи, гукIэгъукIи дэгъугъэ, адрэхэри ахэм акIырыплъыгъэхэмэ. Непэ пандемием зауи, гъабли нахь Iэежьэу, цIыфыгур еукIы. Ясымаджэ аIэ нэмысэу, зыпсэ хэкIырэм ифэIо-фашIэ амышIэжьэу, агъэтIылъых. А зэкIэм гур агъэушкъои, дунэе дахэм иIэшIугъи къыпфишIэжьырэп. Лыуз лъэшым зэкIиIулIэрэр къиным нэшъу ешIыба, арышъ, сымаджэхэм ковидыр ыкIи нэмыкI узхэр зиIэхэм, зэфэдэу афэсакъыхэзэ, пIэлъэ лые тырамыгъашIэу яIэзэнхэр, ящыкIэгъэ IэпыIэгъур ягъэгъотыгъэныр лъэшэу ищыкIагъ. Сымаджэхэр зиIэхэр ыкIи врачхэр тызэгурыIоу тIэ зэкIэдзагъэу, тызекIомэ, тицIыфышъхьи къызэтенэщт, узхэри IукIотыщтых, тытекIощт щынэгъо гуихым.
Мамырыкъо Нуриет.