Тибаиныгъэ лъэхъаным къыщыхагъэщы

Тибаиныгъэ лъэхъаным къыщыхагъэщы

Республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Ха­сэм» итхьаматэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан 2022-рэ илъэсым мурадэу яIэхэм къатегущыIэ тшIоигъоу тыIукIагъ.

— 2022-рэ илъэсыр хъугъэ-шIагъэхэмкIэ бай дэдэ хъущт, — къеIуатэ ЛIымыщэкъо Рэмэзан. — Анахьэу къыхэзгъэщмэ сшIои­гъор къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэр ары.

— Адыгэ Хасэр зыхэлэ­жьэщт Iофтхьэбзэ шъхьа­Iэхэм къатегущы­Iэба.

— ШэнышIу зэрэхъугъэу, Адыге­им культурэмкIэ имафэхэр Москва щыкIощых. Ащ тызэрэхэ­лэжьэщт шIыкIэм тегупшысэ, зэфэхьысыжьхэр шIэхэу тшIыщтых. Къыхэзгъэщмэ сшIоигъу Къэбэртэе-Бэлъкъарыр, Къэрэщэе-Щэрджэсыр ащ зэрэхэлэ­жьэщтхэр.

— Тилъэпкъэгъухэу Iэ­кIыб къэралхэм ащыпсэу­рэмэ макъэ яжъугъэIущта?

— Тызыхэт лъэхъаным икъиныгъохэр къыдэтэлъытэх. Хэбзэ къулыкъушIэхэр, Дунэе Адыгэ Хасэр (ДАХ-р) зэхэщэн Iофхэм апылъыщтых, тэри таригъусэщт. Анахьэу тызыдэлажьэмэ тшIоигъор адыгэ лъэпкъым итарихъ цIыфхэм нахьышIоу зэрядгъэшIэщтыр ары.

— Адыгэ Хасэм игъэцэ­кIэкIо комитет изэхахьэ Улэпэ Iуашъхьэхэм, нэмыкIхэм якъэбар­хэм шъуащытегущыIагъ.

— Ошъадэ затIыгъэр илъэси 125-рэ, Улапэ шым тамэхэр готым фэдэу шIыгъэ бжъэр (ритоныр) къызычIахыгъэр илъэс 40 мэхъух. Ахэр адыгэ лъэпкъым итарихъ щыщых. Ошъадэ Европэм иIошъхьэ анахь байхэм ахалъытэ. Тарихъ пкъыгъохэм якъэгъэлъэгъонхэр республикэм щызэха­щэнхэм Iоф дэтшIэщт. КIэлэеджа­кIохэр, ныбжьыкIэхэр тарихъым нахьышIоу щыдгъэгъозэщтых.

— Сыд фэдэ зэхахьэха джыри зэхэшъущэщтхэр?

— Адыгэ шым, адыгэ спорт бэнакIом, адыгэ пшъашъэм, нэмыкIхэм яхьылIэгъэ зэхахьэхэр тэгъэхьазырых. Адыгэ быракъыр, адыгэ шъуашэр, фэ­шъхьаф­хэм ямафэхэр Адыгеим имэфэкI­хэм пытэу ахэуцуагъэх.

— Адыгабзэм, лъэпкъ шэн­-хабзэхэм уакъыте­гущыIэ тшIоигъу.

— Зэпымыоу Адыгэ Хасэм Iоф зыдишIэхэрэм ахэр ахэтэлъытэх. Тиадыгабзэ зэрэдгъэлъапIэрэр, тишэн-хабзэхэм ядэхагъэ яхьы­лIэгъэ зэхахьэхэр тапэкIи тиIэщтых. СтIашъу Юр, ЦIыкIушъо Аслъан, Болэкъо Аслъан, Тэу Ас­лъан тарихъым, искусствэм, шэн-хабзэхэм нахь куоу тадэлэ­жьэным пылъых. Шы спортым, адыгэ бэнакIэхэм афэгъэзагъэх Тхьапшъэкъо Альберт, Хъот Юныс, нэмыкIхэри.

— Рэмэзан, тизэдэгущы­Iэгъу икIэух сыда гъэзет­еджэхэм къяпIо пшIои­гъор?

— Урысые печатым и Мафэ джырэблагъэ хэгъэгум щыха­гъэунэфыкIыгъ. Республикэ гъэзетхэу «Советскэ Адыгеир», «Адыгэ макъэр» къызыдэкIыхэрэр илъэси 100 хъущтых, хъу­гъэ-шIэгъэ инхэм ахэр ахэтэлъытэх. Джырэ уахътэ Интернетыр, телевидениер, телефонхэр, нэмыкI зэлыIэсыкIэ амалхэр щыIэныгъэм игъэкIотыгъэу щагъэфедэх. Арэу щытми, хэутыным имэхьанэ къе­Iыхыгъэп. Гъэзетхэм цIыфхэр яджэх, гъэзетхэм ятиражхэм аха­гъэхъонэу, ямурадхэр къадэ­хъунхэу сафэлъаIо. Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэр Iоф­шIэгъэ дэгъухэмкIэ хэдгъэунэ­фыкIы тшIоигъу.

— Шъуигухэлъхэр къы­жъу­дэхъунхэу шъуфэтэIо.

— Тхьауегъэпсэу.