2022-рэ илъэсыкIэр къэблэгъагъ. Ащ елъытыгъэу цIыфхэр мэIэчъэ-лъачъэх: унэгъо кIоцI Iофхэри, хэбзэ IофшIэнри, цIыфыгъэ хабзэхэри къагъэгъунэхэу мэпсэух.
ИлъэсыкIэм узэрэфэчэфэу, хьалэлэу, гукIэгъоу узэрэпэгъокIырэм фэд ежьыри къызэрэпфыщытыжьыщтыр.
Къэплъаныр лъэкIрэ зэшIокIрэ зиIэ псэушъхьэ анахь хэшыкIыгъ. Арышъ, ащ иилъэс узэрэпэгъокIыщт шIыкIэми екIолIэкIэ тэрэз фыуиIэн фае. «Уитехъон еплъи, плъакъо ушху» аIо, цIыф къызэрыкIо-лэжьакIохэмкIэ къушъхьэ сыджым дышъэ тандж зыщыгъ батыр зэрэтырамыгъэуцощтыр нафэ; ау хэти иунэ, ищагу, имэфэкI Iанэ къабзэу, IэпкIэ-лъапкIэу зэригъэкIуныр апэрэ. ИлъэсыкIэм уиIани цIыф Iубгъэсын, уимыхьамели тIупщыгъэн фае, джащыгъум, ори рызыкъынчъэ ухъущтэп. Нэплъэгъу фабэри гуапэ мэхъу, шIу пIощтыми, пшIэщтыми, илъэсыкIэм лъэшэу хэзагъэ, ештэ.
2022-м итамыгъэ Къэплъаныр лъэшы, гумызагъ, чан, арышъ, илъэсыкIэр къэмысызэ ащ лъэныкъуабэкIэ уфэхьазырымэ, лъэшэу ащ игопэщт. ГущыIэм пае, илъэсыкIэм инэпэеплъ джэголъэ цIыкIухэр къыошIэкIыгъэхэм яптымэ, агу къыдэпщэещт; кIэлэцIыкIухэм — джэголъэ шъабэхэр нэпэеплъэу афэпщэимэ, гушIощтых.
Нахьыжъхэм уакIэупчIэныр, шхыныгъо нахь агу рихьырэр пIыгъэу уафихьаныр гопэшхо хъущт. Жъи кIи тызэфэсакъыжьэу, тызэрэIыгъмэ, тигушIуагъуи хэхъощт, тимэфэкIи кIэрэкIэщт. Ужэ дахэ къыдэкIын ылъэкIыщтэу, Iэягъэм земыгъэубыт!
Теубытэгъэ ин сыдымкIи пхэлъэу ор-орэу зыкъэбгъэгъунэжьышъуныр 2022-рэ илъэсыкIэм анахь ищыкIэгъэ ыкIи хэзэгъэрэ зекIокIэ-шIыкI. Шъхьахынагъэр, дыгъэ-къыгъагъэр, мышIэныгъэр, дысыгъэр икIасэп Къэплъаным.
Зэрэхабзэу, илъэсыкIэм плъэкI къызэрихьэу зыфэбгъэхьазырыщт. Унэр зэрэзэIыпхыщтыми зыфэбгъэхьазырыщт. Унэр зэрэзэIыпхыщтыми мэхьанэ иI: Къэплъаным хъоо-пщаугъэр егъэлъапIэ; апэрэр — лыягъэу щымытэу, зэхэмыгукIагъэу, псэуалъэхэр инхэу, къабзэхэу, тIысыпIэшхохэр гупсэфхэу, хьакъу-шыкъухэр Iубгъохэу, шъонхэр шэплъ кIыфхэу, гъожьышэхэу ыкIи гранатышъохэу щытмэ, Къэплъаныр тынчыщт. МэфэкI Iанэм ишхыныгъо шъхьаIэр — былымылым хэшIыкIыгъэхэр: пIастэр, щыпсыр, лылыбжьэр, шIу ыкIи жъэжъые лыбжьэр, лы упIэгъэ гъэжъагъэр, шъхьэ гъэжъуагъэр, бзэгур Iанэ гузэгум, джащ фэдэу лы е шIу щыугъэр зыдэлъ хьалыжъохэр, адыгэ щэлэмэ-хьалыжъор лъэшэу хэти ыгу ыштэщтых. Адыгэ щхыу мылкъутэу бжьыныфщыгъур, щыбжьыир ыкIи къоныр екIоу зыхэлъыр былымылым лъэшэу дештэх. Унэгъо тхьачэтыл щыугъэми, ащ лэпсэу текIыгъэми Iанэр къагъэбаищт, зышхыхэрэмкIи гъомылэ хьалэл хъущтых.
МэфэкI Iанэм хэти фызэшIокIэу тыригъэуцон ылъэкIыщтыр бэдэд, ау Къэплъаным къемыкIухэрэр, къэкIырэ лъэпкъхэм ащыщхэр, къэмыгъэлъагъохэмэ нахьышIу.
Елкэр, угукIэ пшIоигъор ИлъэсыкIэм къыпфишIэнэу уелъэIузэ, уфэчэфэу бгъэкIэрэкIэным мэхьанэ иI. Елкэ чъыгым имызакъоу, IэрышI елкэхэр ары джы нахьыбэм агъэфедэхэрэр. Ау зы елкэ къутэмэ цIыкIу нэмыIэми, мэIэшIур пихэу, шхъонтIабзэу, уиунэ ибгъэуцомэ, дунэешхо шъолъырым ухегъэуцо. Мы мэфэкIышхом хэти шIоигъоныгъэу зыдиIыгъхэр, зыкIэхъопсыхэрэр Тхьэм къыфешIэу алъытэшъ, хэти ИлъэсыкIэм тегугъоу, тигуапэу тыпэгъокIын фае.
Нэм къыкIидзэрэ шъо зэфэшъхьафхэр Къэплъаным икIасэх: гъожьышэр, дышъашъор, къишIэтыкIырэ нэфыр. Къэплъаным ыгу римыхьырэр плъыжьыр ары, кусэхэри икIасэхэп, зыщымылъэхэмэ нахьышIу ащ фэдашъо зиIэ щыгъынхэр.
ИлъэсыкIэм Iугъэ-шIыгъагъэр лъэшэу икIас. Хъулъфыгъи бзылъфыгъи ящыгъыншъуашэ диштэрэ гъэкIэрэкIалъэхэу Iэпшъэхъу, сыхьат, Iэлъынэу мышкIу мыжъо лъапIэхэр зэрысхэр ыкIи зэрымысхэр, нэмыкIхэр илъэсыкIэм дештэх.
ИлъэсыкIэм икъихьагъу шъыпкъэу илъэсыжъыр зыщыкIотэжьрэ дэдэм, мэфэкI шхыныгъо Iулъхьэ пшIынышъ, умакъэ Iоу, пшIоигъор — жъэу икIырэм узэрэфэразэр — гущыIищым къыубытэу ыкIи кIэм анахь узэрэщыгугъырэр, лъэш дэдэу къыбдэхъумэ пшIоигъор, гущыIэм пае, «тиадыгэ лъэпкъ гъэбагъо», «тиунэ пчъаблэ пытэнэу, насып тыщымыкIэнэу», «тисабыйхэр, ныбжьыкIэхэр узынчъэнхэу», нэмыкIхэри къэппчъыщтых.
2021-рэ илъэсыр дахэу дгъэкIотэнышъ, 2022-р — Къэплъаным иилъэс ти Хэгъэгушхоу УрысыемкIи, АдыгеимкIи, чIыналъэмкIи зэфэдэу нэфынэнэу, гупсэфынэу, тхъэгъонэу, псауныгъэ тиIэнэу тэлъаIо.
Мамырыкъо Нуриет.