Ыгу къыриIогъэ лъагъом рэкIо

Тилъэпкъэгъухэу зисэнэхьаткIэ гъэхъагъэхэр зышIы зышIоигъохэм ащыщ, Ростов-на-Дону иIэпэIэсэныгъэ щыхегъахъо.

Ащ апэрэ такъикъэу гущы­Iэгъу сызыфэхъугъэм къыщегъэ­жьагъэу гуфэбэныгъэу хэ­лъыр зэхэсшIагъ. ХьакIэцIыкIу Ритэ Шэуджэн районым ит къуа­джэу Пщычэу къыщыхъугъ. ИцIыкIугъо ащ щигъэкIуагъ. Ти­гущыIэгъу унэгъо Iужъу къихъу­хьагъ — зэшыпхъуиплIырэ зы шырэ мэхъух. Ахэм гукIэгъу­ныгъэ зэфыряIэу, нахьыжъхэм шъхьэкIэфэныгъэ апагъохызэ къэтэджынхэм ны-тыхэр пы­лъыгъэх.

Хьатыгъужъыкъое гурыт еджа­пIэу N 6-м Ритэ щеджагъ. ИцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу ищыIэныгъэ зэрипхы шIоигъо сэнэхьатыр ыгукIэ зыдиIыгъыгъ.

— Врачэу седжэ сшIои­гъуагъ, — къытфеIуатэ тигущыIэгъу. — Сиунагъо медицинэм рылажьэрэ исыгъэп, ныжъ-тыжъхэри врач сэнэхьатым епхыгъагъэ­хэп, ау сэ сицIыкIугъом къы­щегъэжьагъэу мы лъэныкъор къыхэсхыгъагъ ыкIи ар къызэ­рэзIэкIэзгъэхьащтым сишъыпкъэу сыпылъыгъ.

Медицинэм нахь игъэкIотыгъэу щызэригъэшIэщт лъэны­къом бэрэ егупшысагъ. Пстэури зэригъэфагъэу, цэхэм яIэзэрэ врач хъунэу теубытагъэ ышIыгъ.

— Врач сэнэхьатыр къыз­Iэ­кIэбгъэхьаным фэшI игъэкIотыгъэу пшIэнэу щыт предметхэм нахь дэгъоу сяджэщтыгъ, — къытфеIуатэ Ритэ. — 2011-рэ илъэсым гурыт еджапIэр къэсыухыгъ ыкIи тхылъхэр къэлэ зэфэшъхьафхэм адэт универ­ситетхэм афэзгъэхьыгъэх. Ахэм ахэтыгъ Ростов-на-Дону. Мы къалэм сыкъызыдахьэм сыще­джэ зэрэсшIоигъор сыгукIэ зэхэсшIагъ. Астрахань, Став­рополь, Краснодар адэт медицинэ учреждениехэми баллхэмкIэ сачIэхьэгъагъ, ау Ростов пстэуми анахь пэблагъэ къыс­фэхъугъ. Джаущтэу Ростов къэ­ралыгъо медицинэ университетым сыщеджэнэу сычIэхьагъ.

Сыд фэдэ лъэныкъуи зэри­фэшъуашэу зэбгъэшIэн гухэлъ уиIэмэ, игъэкIотыгъэу уеджэн фае. ЦIыфым ипсауныгъэ изытет пIэ къырилъхьаным фэшI пстэуми зафэбгъэсэныр пшъэ­рылъ шъхьаI. Ар дэгъоу къызгурыIорэ пшъэшъэ ныбжьыкIэр еджэным ишъыпкъэу пылъыгъ.

— Сянэ-сятэхэм сызэра­фэразэр сигущыIэ къыщыхэз­гъэщы сшIоигъу. Ахэм сыгукIэ сызыфаем къыдырагъэштагъ, гухэлъэу сшIыгъэр къыздэхъунымкIэ IэпыIэгъу къысфэхъу­гъэх, — игущыIэ лъегъэкIуатэ Ритэ. — НэмыкI сэнэхьат къы­хэсхыным сыфащэу зы такъикъи къыхэкIыгъэп. СыгукIи, сшъхьэ­кIи сызфэкIуагъэм зэзгъэшIэным фэшI амалэу яIэмкIэ яшIуагъэ къысагъэкIыгъ.

2016-рэ илъэсым апшъэрэ гъэсэныгъэ зэрэзэзгъэгъоты­гъэмкIэ дипломыр къысаты­жьыгъ. Ау Iоф сшIэным джыри икъоу сызэрэфэмыхьазырыр къызгурыIощтыгъэ. Шъыпкъэ, университетым шIэныгъэ куу къыщыуаты, ау Iоф рымышIэу сэнэхьатым фэкъулаи ухъущтэп. Адыгеим сыкIожьынэу теубы­тагъэ сымышIызэ Ростов Iоф щысшIэнэу исхъухьагъ.

Ритэ цэхэм зыщяIазэхэрэ факультетым терапиер къыщиухыгъ. Ащ хэхьэ цэхэм яIэзэныр, ахэр гъэкъэбзэгъэнхэр ыкIи нэмыкI фэIо-фашIэхэри гъэцэкIэгъэнхэр.

— Университетыр къызы­сэу­хым, унэе клиникэм сыIу­хьагъ. Ащ Iоф щысшIэзэ сэнэхьатым нахь игъэкIотыгъэу сырылэ­жьэнэу зэзгъэшIагъ. Илъэсрэ ныкъорэ врачым иIэпыIэгъоу сыкIуагъэу а IэзэпIэ дэдэм врачэу саштэным зэрэфэхьазырхэр къысаIуагъ. 2018-рэ илъэсым ыкIэм къыщыублагъэу терапевтэу Iоф сэшIэ, — игущыIэ лъегъэкIуатэ Ритэ. — Сыд фэдизэу IофшIэныр зэбгъэшIагъэу къыпщэхъуми, апэрэ сымаджэу къыоуалIэхэрэм уяIэзэныр къины. Тэрэзэу уIэба­гъэмэ, фэпшIагъэм ыгъэрэза­гъэмэ уигъэгумэкIызэ такъикъхэр зэонэкIых.

Сыд фэдэ чIыпIэ къин тигущыIэгъу ифагъэми, зэкIэ тэрэзэу зэшIуихын амал ыгъотыгъ. Сымаджэхэм хьылъэхэри къа­хэкIыщтыгъэх, ау сыдигъуи пстэури зэрифэшъуашэу зэ­шIуихыгъ.

— Укъызщыхъугъэ унэр, къуа­джэр, республикэр зэунэкIын, уинэIуасэ зыдэмыс къэлэшхо укIоныр псынкIэп. УгуIэмэ IэпыIэгъу къыпфэхъун, укIэры­тIыс­хьани гущыIэгъу пшIын пшъэшъэгъухэри уигъусэхэп, — игукъэкIыжьхэмкIэ къыд­дэгуащэ Ритэ. — Къыхэгъэ­щыгъэн фае сизэкъо дэдэу Ростов сызэрэдэмысыгъэр. ЕджапIэм илъэс 11-рэ къы­щыздеджэгъэ Къэлэшъэо Байзэт сигъусэу университетым ты­чIэхьэгъагъ. Аущтэу щыт нахь мышIэми, сиунагъо сыкIэры­чыгъэ зэрэхъугъэр къин къыс­щы­хъущтыгъэ.

Ритэ гумэкI такъикъэу къе­кIугъэр макIэп, ау лъагъоу къы­хихыгъэмкIэ кIэгъожьэу къы­хэкIыгъэп. ЫгукIэ пэблэгъэ сэ­нэхьатыр къызIэкIигъэхьаным ишъыпкъэу пылъыгъ. Универ­ситетыр къызеухыми ащ зыфигъэсагъ. Специалист бэлахьэу джыри зилъытэжьырэп. ТапэкIи ишIэныгъэхэм, опытэу IэкIэлъым ахигъэхъоным пылъ.

— НыбжьыкIэхэм агу цIыкIу хъоу, гухэлъэу ашIыгъэр къадэмыхъуным егупшысэхэу бэрэ къыхэкIы. Ахэм ыкIи пстэуми зафэзгъазэ сшIоигъу — шIэ­ныгъэ уиIэным уфакIоу, еджэныр уикIасэ зыхъукIэ, сыд фэдэ гу­хэлъи къыбдэхъущт. Анахь «пчъэ хьылъэу» къыпщыхъурэри къызэIупхынымкIэ тхылъыр IэпыIэгъу къыпфэхъущт, — къеIо Ритэ. — Ар сэ сшъхьэкIэ сыушэтыгъ. Непэ сызэрыгушхорэ дипломри, шIэныгъэу сIэкIэлъри, IофшIапIэу сызщылажьэрэри еджэныр зэрэсикIасэм ишIуагъэкIэ згъотыгъэх.

ТигущыIэгъу пшъэрылъэу зыфигъэуцужьыгъэхэр зэкIэ къыздигъэхъугъ. ИцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу зыкIэхъопсыщтыгъэ сэнэхьатыр зэригъэ­гъотыгъ, джырэ уахътэ ащ рэлажьэ.

— Сыкъызщыхъугъэ респуб­ликэм сыкIожьын гухэлъ зыдэсIыгъ, — игупшысэхэмкIэ къыддэгуащэ Ритэ. — Опытэу сиIэм джыри нахь хэзгъахъоу, сшIэрэм сигъэразэу Адыгеим згъэзэ­жьынэу сыфай. Ащ мафэ къэс сыдэлажьэ.

Абрэдж Сэтэнай.