АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зыхэлэжьэгъэ зэхэсыгъоу Къэралыгъо Советым — Хасэм тыгъуасэ иIагъэр 2020-рэ илъэсэу икIырэмкIэ аужырэу хъугъэ. Парламентым и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм ар зэрищагъ.
2020-рэ илъэс бюджетым ыкIи 2021 — 2022-мкIэ агъэнэфагъэхэм афэгъэхьыгъэ республикэ законым мы зэхэсыгъом зэхъокIыныгъэхэр щыфашIыгъэх. АР-м финансхэмкIэ иминистрэ игуадзэу Екатерина Косиненкэм къызэрэщигъэгъозагъэхэмкIэ, зымыгъэзэжьыщт мылъкоу бюджетым къыхэхъуагъэр ары ахэм лъапсэу афэхъугъэр. Республикэ хэбзэ гъэцэкIэкIо къулыкъухэм яIофшIэн шIуагъэ къытэу зэрэзэхащагъэм ыкIи къэгъэлъэгъон гъэнэфагъэхэм зэракIэхьагъэхэм афэшI дотацие субъектым къыфэкIуагъ, псауныгъэм икъэухъумэн, социальнэ политикэм, къэлэ псэукIэр лъэхъаным диштэу гъэпсыгъэным апэIухьанэуи ахъщэ къыфатIупщыгъ. Ахэм анэмыкIэу, цIыфхэм IэпыIэгъу ятыгъэным епхыгъэ лъэныкъо зэфэшъхьафхэм апае зымыгъэзэжьын мылъку бюджетым къыхэхъуагъ.
Хъарджхэм алъэныкъокIи зэхъокIыныгъэхэр фэхъугъэх, ау щыкIагъэхэр мы илъэсымкIэ зытетым тетэу къэнэжьыгъэх. Ахэр УФ-м бюджетымкIэ и Кодекси, УФ-м финансхэмкIэ и Министерствэ зэзэгъыныгъэу дашIыгъэхэми адештэх.
Джащ фэдэу чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыпIэхэм, социальнэ фэIо-фашIэхэм, социальнэ ыкIи IофшIэн зэфыщытыкIэхэр зыпкъ игъэуцогъэнхэмкIэ комиссием афэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэхэм зэхъокIыныгъэхэр афэшIыгъэнхэм афэгъэхьыгъэ законопроектхэм мы зэхэсыгъом щатегущыIагъэх, щаштагъэх.
Пстэумэ ауж АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат депутатхэм закъыфигъэзагъ. Республикэм ипащэ илъэсэу икIырэр кIэкIэу къызэфихьысыжьыгъ, пшъэрылъэу тапэкIэ щыIэхэм къатегущыIагъ.
— Илъэсыр къызэрыкIуагъэп. Зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэм шъолъыр экономикэм хэпшIыкIэу иягъэ ригъэкIыгъ. Социальнэ е экономикэ Iофыгъоу къыкъокIыхэрэр охътэ кIэкIым зэшIохыгъэнхэ фаеу щытыгъ. Республикэм хэхъоныгъэхэр ышIынхэм фытегъэпсыхьагъэу ыпэкIэ дгъэнэфэгъагъэхэри зэкIэтхьажьы хъущтыгъагъэп. ЦIыфхэм апашъхьэ социальнэ пшъэрылъэу щытиIэхэр, гъунапкъэхэр зиIэ режимым илъэхъан IэпыIэгъоу яттын фаехэмкIэ федеральнэ гупчэм къыгъэнафэхэрэр гъэцэкIэгъэнхэр шIокI зимыIэ Iофэу щытыгъ, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Iофыгъоу къыкъокIыхэрэм язэшIохынкIэ республикэм ихэбзэ гъэцэкIэкIо къулыкъухэр УФ-м и Президентэу Владимир Путиным зэрэщыгугъыгъэхэм АР-м и ЛIышъхьэ къыкIигъэтхъыгъ. Федеральнэ ыкIи шъолъыр парламентхэм зэпэблагъэхэу Iоф зэдашIагъ. УФ-м ФедерациемкIэ и Совет ыкIи Къэралыгъо Думэм Адыгеим ыцIэкIэ ащыIэ сенаторхэм яшIушIэкIэ зэшIохыгъэ хъугъэри бэ. Депутатэу Владислав Резник иIэпыIэгъоу лъэныкъуабэхэмкIэ республикэр лъыкIотагъ.
КъумпIыл Мурат Парламентым идепутатхэм яIофшIэн шIуагъэ къытэу зэрэзэхащагъэм, зэпахырэ узым зызщиушъомбгъурэ лъэхъаным хэбзэгъэуцугъэхэмкIэ къотэгъу къызэрафэхъугъэхэм, шIушIэ IэпыIэгъоу атыгъэм афэшI лъэшэу къызэрафэразэр къыкIигъэтхъыгъ.
— Илъэсэу икIырэм Iофыгъоу къыздихьыгъэхэм язэшIохын зэгурыIоныгъэ шъухэлъэу игъом шъукъызэрэхэлэжьагъэр къыкIэзгъэтхъымэ сшIоигъу, — къыIуагъ республикэм ипащэ. — Ар УФ-м и Конституцие фашIыгъэ гъэтэрэзыжьынхэм яштэн, лъэпкъ проектхэм, къэралыгъо программэхэм, республикэм хэхъоныгъэхэр егъэшIыгъэнхэм фытегъэпсыхьэгъэ хэушъхьафыкIыгъэ программэм япхырыщын афэгъэхьыгъэу къэпIон плъэкIыщт. ЗэкIэри пIалъэхэм адиштэу лъэкIуатэх. Адыгеим Iоф мымакIэу щызэшIохыгъэ зэрэхъугъэр хэгъэхъуагъэу щымытэу къэпIон плъэкIыщт. ГъэцэкIэкIо ыкIи хэбзэгъэуцу къулыкъухэр зэгурыIохэу, зэкъотхэу Iоф зэдамышIагъэмэ, а зэпстэур зэшIопхын плъэкIыщтыгъагъэп.
Къихьащт илъэсымкIэ пшъэрылъэу щыIэхэми АР-м и ЛIышъхьэ къащыуцугъ. Псауныгъэм икъэухъумэнкIэ системэм игъэпытэн, зэпахырэ узэу дунаир зэлъызыкIугъэм иягъэу экономикэмрэ социальнэ лъэныкъомрэ аригъэкIырэр нахь макIэ шIыгъэным, Iофтхьабзэу агъэнэфагъэхэр шIуагъэ къатэу пхырыщыгъэнхэм ахэр афэгъэхьыгъэх.
— УФ-м и Къэралыгъо Думэ ыкIи АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм ядепутатхэм яхэдзынхэр зыщыщыIэщтхэ илъэсым ахэм анахьэу мэхьанэ яIэ мэхъу. Хэдзынхэм яохътакIэ къехьэ. Ахэм языфэгъэхьазырыни, язэхэщэни хэбзэгъэуцугъэхэм адиштэнхэм лъэшэу сыщэгугъы. ТиIофшIэн зэдылъытэгъэкIуатэ. Пшъэрылъэу тиIэхэр игъом ыкIи икъоу гъэцэкIэгъэнхэ фае. ЦIыфхэм уасэу ахэм къафашIырэр анахь шъхьаIэу зэрэщытыр зыщышъумыгъэгъупш. Ахэр ары къихьащт илъэсым иIоныгъо мазэ зымакъэ зытыщтхэр, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.