Шъэо Рэщыдэ Хьанашхъо ыкъор зыщымыIэжьыр мэзаем и 24-м илъэс хъущт. Ар тыгу къэзыгъэкIыжьыгъэр инысэу Сарыет редакцием къыгъэхьыгъэ письмэр ары.
Рэщыдэ ежь ышъхьэрэ иунагъорэ ямызакъоу, лъэпкъыми, хэгъэгуми, обществэми ишъыпкъэу афэлэжьагъ. Коммунистхэм япартие иапэрэ сатырхэм ахэтыгъ. Сыдигъуи Iофхэу ыгъэцакIэхэрэмкIэ ауж зыкъыригъэнагъэп, рихьыжьэрэр щытхъу хэлъэу зэшIуихэу ихэбзагъ. Партиер къеджагъэмэ, ащ пшъэрылъэу къыгъэуцурэр пстэумэ апагъ, ащ игъэцэкIэн сыдигъуи фэхьазырыгъ.
Шъыпкъагъэ хэлъэу ихэгъэгу шIу зэрилъэгъурэм пай ащ илъэс 18 нахь ымыныбжьэу, дзэ къулыкъум щыIэу Хэгъэгу зэошхор къызежьэм, заом Iуагъэхьанэу бэрэ зыкIялъэIугъэр. ЯплIэнэрэ лъэIу тхылъым ыуж Рэщыдэ Москва къэзыгъэгъунэхэрэ дзэкIолIхэм ахэфэгъагъ. УIагъэхэр бэу къытыращагъэх, ахэр гъэхъужьыгъо римыгъафэхэу зэуапIэм ежьыр Iухьажьыщтыгъ. Нэужым Сталинградскэ фронтым Iутыгъ. Бгъэхалъхьэхэр, щытхъу тхылъхэр бэу къыратыгъэх.
УIэгъэ хьылъэу къытыращагъэм къыхэкIэу дзэ комиссием хэтхэм заом Iутын фимытыжьэу къызыраIом инэу ыгу хэкIыгъагъ. Къызегъэзэжьыми гупсэфыгъо имыIэу илъэс 60-м къыкIоцI Iоф ышIагъ. Илъэсыбэрэ кIэлэцIыкIухэр ригъэджагъэх, еджапIэм идиректорыгъ, культурэмкIэ институтэу Краснодар дэтым Iоф щишIагъ, тарихъымкIэ икафедрэ ипэщагъ, идоцентыгъ.
Изыгъэпсэфыгъо уахътэ къызэсыми Рэщыдэ иунэ ибгъуатэщтыгъэп. Ар еджапIэхэм, мэфэкIхэм, цIыф зэхахьэхэм яхьакIэ лъэпIагъ. Заом «ынэгу» зыфэдэм ныбжьыкIабэ «кIигъэплъагъ», зыфэдагъэр зытетым тетэу къафиIотагъ, пыим текIогъэ тикъэралыгъо шIу алъэгъунэу ыкIи къаухъумэнэу къяджэ зэпытыгъ.
Рэщыдэ Тэхъутэмыкъое районымкIэ заом иветеранхэм я Совет итхьамэтагъ, общественнэ организациеу «Лига Мира» зыфиIорэм ирайон къутамэ ипэщагъ. Хэбзэ Iофыр зэкIэми апэ изыгъэшъыщтыгъэ Шъэо Рэщыдэ цIыфхэмкIэ, иIахьылхэмкIэ, исабыйхэмкIэ зыфэдагъэр письмэ къытфэзытхыгъэ Шъэо Сарэ къыIотагъ.
Ежьыр Шъэо лIакъом къызыхахьэм зэшитфыри ашыпхъуи янэ-ятэхэм яунэ исыгъэх. ЗэдэIужь-зэгурыIожь унэгъуагъ. Рэщыдэ анахьыжъыгъ, нахьыкIэхэм ренэу ынаIэ атетыгъ, унагъохэр зашIэхэм унэ шIынымкIэ зэдэIэпыIэжьыгъэх, анаIэ зэтетыжьэу псэугъэх. Рэщыдэ анахьэу афэсакъыщтыгъэ янэрэ ятэрэ, агу хи-
гъэкIыгъэп, лIы зэрэхъугъэзи ахэм аIорэм едэIугъ.
Ростов аспирантурэр къызыщеухым ыуж ар Москва агъэкIонэу, МГУ-м Iоф щишIэнэу къызеджэхэм ятэ еупчIыжьыгъагъ. Зэримыгуапэр зешIэм, ащ нахьыбэрэ игугъу фишIыжьыгъагъэп. Хьанашхъуи ар игопагъ, унагъор къызфигъэнэщтыр теубытагъэу ащыгъум къыхихыгъагъ.
Гъэсэныгъэр зэкIэми апагъ
Заом ыкIи IофшIэным яветеранэу, «Адыгеим и Щытхъузехь» зыфиIорэ медалыр къызфагъэшъошэгъэ Шъэо Рэщыдэ гъэхъагъэу ышIыгъэхэм афэшъхьафэу ежьыр зыщыпсэугъэ лъэхъаным къыхэхъухьэгъэ хъугъэ-шIагъэхэу ныбжьыкIэхэм ашIэн фаехэм ыкIи ащыгъупшэ мыхъущтхэм афэгъэхьыгъэ тхылъхэри къафыщинагъэх.
Тэхъутэмыкъое районым щыщэу заом хэлэжьагъэхэм афэгъэхьыгъэу ытхыгъэм къэзымыгъэзэжьыгъэхэм ыкIи зыщыкIодыгъэхэр амышIэхэрэм, заор окIофэкIэ районым цIыфэу исхэр дзэм зэрэдэIэпыIагъэхэм яхьылIэгъэ къэбархэр къыдэхьагъэх. «Тэхъутэмыкъое районыр Хэгъэгу зэошхом иилъэсхэм» — джары ащ цIэу фиусыгъагъэр. «Адыгэ зэфыщытыкIэ-зэдэпсэукIэ хабзэхэр» зыфиIорэ тхылъыр еджапIэхэм, библиотекэхэм, культурэм фэгъэхьыгъэу зэхащэхэрэ Iофтхьабзэхэм ащагъэфедэх. Тхылъыр адыгабзэкIи урысыбзэкIи къытырадзагъ. НэмыкI тхыгъэхэри Рэщыдэ иIэх.
Ятэ илъэуж текIыгъэхэп
ЛIы гъэсэгъэ Iушым икIалэхэри ятэ илъэуж рыкIуагъэх. Анахьыжъэу Кимэ техническэ шIэныгъэхэмкIэ доктор, радиотехническэ институтым щеджагъ. Казбек математикэ шIэныгъэхэмкIэ кандидат. Юрэ политехническэ институтым шIэныгъэ дэгъухэр щызэригъэгъотыгъэх. Аслъан медакадемиер къыухыгъ, илъэсыбэрэ Краснодар дэт сымэджэщхэм Iоф ащишIагъ. КIалэхэм ятэ къагъэукIытэжьыгъэп, наукэм ыкупкI нэсыгъэх, IэпэIэсагъэх, IофшIэкIуагъэх.
ИныбжьыкIэгъум зэресагъэу Рэщыдэ иIахьыл благъэхэр инэплъэгъу ригъэкIыгъэхэп. Ащ диштэу пхэнджэу зекIуагъэм фигъэгъущтыгъэп. ЦIыф зэфагъ, шъыпкъэIуагъ, пытагъэ хэлъыгъ. ИгущыIэ тIо къыкIиIотыкIыжьыщтыгъэп, къедэIущтыгъэх, ежьыми ахэр шIу ылъэгъущтыгъэх, ыгу афэшъэбагъ.
АгъэлъэпIэгъэ цIыф
— Сэ сшIэрэп ащ шъхьэкIэфагъэ къыфэзымышIырэ цIыф тирайон исыгъэу. ЦIыф гъэсагъэу, цIыф зафэу, щысэтехыпIэу ар къытхэтыгъ, — еIо Сарыет. —Ежьыр анахьыжъыгъэми, сэ сишъхьэгъусэ къызэсымаджэм ежьыри зэрахэтэу зэшхэр зэблэкIыхэзэ кIэрысынхэу къакIощтыгъэх. Тхьаегъэпсэух, ащ фэдэ къыпфэзышIэщтыр макIэ хъугъэ.
Шъэо Рэщыдэ ятэу Хьанашхъо илъэс 96-рэ ыгъэшIагъ. Рэщыди игъашIэ ащ нигъэсынэу ыIо зэпытыгъ, ары зэрэхъугъэри. 2019-рэ илъэсым мэзаем и 24-м ащ идунай ыхъожьыгъ. ШIэхэу иIахьылхэр къызэхэхьащтых, агу къагъэкIыжьыщт, игугъу ашIыщт.
ЦIыф шъыпкъагъэу, лIы пытагъэу, IофшIэкIошхуагъэу, опсэуфэкIэ зишIуагъэ къэзыгъэкIогъэ ветераным Шъэо Сарыет фызэхилъхьэгъэ усэр мы тхыгъэм къыкIэлъэкIо.
«Адыгеим и Щытхъузехь»
Шъэо Рэщыдэу сипщыкъо лъапI,
Уихэгъэгу кIасэ о уегъэлъапI.
ЩытхъуцIэ иныр къыпфегъэшъуаш,
Зэо бгъэхалъхьэхэр орыкIэ шъуаш.
УиныбжьыкIэгъоу, угу ичэфыгъом
Къулыкъу щыпхьынэу дзэр къыоджагъ.
Дунай зэошхоу тэ къыднэсыгъэм
ПшъхьэкIэ уялъэIузэ о зябгъэщагъ.
Тикъэлэ шъхьаIи, ти Сталингради,
Узэмыблэжьэу уафэзэуагъ.
Сыдырэ къини укъимыгъащтэу,
УIэгъэ пчъагъи къыптыращагъ.
Зэо мэхъаджэм ищэ тэкъуафэхэр
ПIэпкъ-лъэпкъ къытефэхи укъауIагъ.
Илъэсы пчъагъэм угу хэцэкъыкIэу
Плъэ утетыфэкIэ уагъэгуIагъ.
УилIэкъо шIагъо ищытхъу ябгъаIоу
Хэгъэгоу уянэр къэбгъэгъунагъ.
Егъэджэн-пIуныгъэм угу етыгъэу
Илъэс 60-рэ уфэлэжьагъ.
ШIэныгъэлэжьым ищытхъузехьэ
Бэдэдэ шIагъэ о узыхъугъэр.
Гъэсэптхыдэу уитхылъы пчъагъи
КIэлэ ныбжьыкIэмэ къафэбгъэнагъ.
Илъэс 96-рэу бгъэшIагъэм
ЩысэтехыпIэу укъытхэтыгъ.
Узтхэмытыжьыр илъэс джы мэхъушъ,
Джэнэты лъапIэр Тхьэм къыуитын,
Къыпфэрэзэнэу тыпфэлъэIон.
Шъаукъо Аслъангуащ.