ГъогурыкIоныр щынэгъончъэныр

ГъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ респуб­ликэ Комиссием зичэзыу зэхэсыгъоу мы ма­фэхэм иIагъэр зэрищагъ Адыгэ Респуб­ликэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.

Зэхэсыгъом Iофыгъо шъхьаIэу къыщаIэтыгъэр Адыгеим игъогу Iахьхэу хъугъэ-шIэгъэ щынагъо къызщыхъун ылъэкIыщтхэм якъыхэгъэщын, авариехэм япчъа­гъэ нахь макIэ шIыгъэнымкIэ анахьэу анаIэ зытырагъэтынхэ фэе лъэныкъохэм ягъэнэфэн ары. Мыщ епхыгъэу къэгущыIагъ Адыгеим псэолъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, псэупIэ-коммунальнэ ыкIи ­гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэу Валерий Картамышевыр. Ащ къы­зэриIуагъэмкIэ, хъугъэ-шIагъэхэр къащыхъунхэмкIэ щынагъо зыдэщыIэхэ чIыпIэхэр къыхэгъэщыгъэнхэм фэшI ведомствэм 2019-рэ илъэсым уплъэкIунхэр ышIыгъэх. Зэфэхьысыжьхэм къызэрагъэлъагъорэмкIэ, рес­пуб­­ликэм игъогухэм аварии 106-рэ къатехъухьагъ, ахэм нэбгырэ 25-рэ ахэкIодагъ, 118-мэ шъобжхэр атещагъэхэ хъу­гъэ. Мы лъэныкъомкIэ IофшIэныр нахь агъэлъэшын гухэлъ щыI.

Лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм ади­штэхэрэ автомобиль гъогухэр» зыфиIорэм игъэцэкIэн къыды­хэлъытагъэу гъогурыкIоныр щы­нэгъончъэнымкIэ пшъэрылъхэр зэшIохыгъэхэ зэрэхъухэрэм къытегущыIагъ гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ Къэралыгъо автоинспекцием и ГъэIорышIапIэу шъолъырым щыIэм ипащэу Александр Курпас. Ащ къызэ­рэхигъэщыгъэмкIэ, блэкIыгъэ илъэсым республикэм игъогухэм хъугъэ-шIэгъэ 505-рэ къатехъухьагъ, ахэм нэбгырэ 89-рэ ахэкIодагъ, 626-мэ шъобжхэр атещагъэхэ хъугъэ. Авариехэм ахэкIодагъэхэм япчъагъэ нахь макIэ хъугъэ нахь мышIэми, лъэпкъ проектым къыгъэнафэ­хэрэ къэгъэлъэгъонхэм акIэхьанхэ алъэкIыгъэп.

ГъогурыкIоныр щынэгъончъэ­ным къыдыхэлъытагъэу хъу­гъэ-шIагъэхэм, ахэм ахэкIуадэхэрэм япчъагъэ нахь макIэ шIыгъэныр пшъэрылъ шъхьаIэу зэрэщытыр, тиныбжьыкIэхэр гъогум зэрэщызекIохэрэм лъыплъэгъэным, рулым ешъуагъэхэу кIэрытIыс­хьэхэрэм пытагъэ хэлъэу пшъэ­дэкIыжь ягъэхьыгъэным мэхьанэшхо зэряIэр Адыгэ Рес­публикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъ. Джащ фэ­дэу автомобиль гъогу Iупэхэр зэрифэшъуашэу зэтегъэпсы­хьэгъэнхэр, ахэр щынэгъончъэу щытынхэр пшъэрылъ шъхьаIэу къыгъэнэфагъ.

— ГъогурыкIоныр щынэгъончъэным епхыгъэ унашъохэу тшIыхэрэм ялъытыгъ тицIыфхэм япсауныгъэ ыкIи ящыIэныгъэ ухъумагъэ зэрэхъущтыр. Хъу­гъэ-шIагъэхэр нахь макIэ тшIынхэм пае къыттефэрэр зэкIэ, анахьэу муниципалитетхэм, шIокI имыIэу зэшIотхынхэ фае, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Шъолъыр проектэу «Адыгеим иавтомобиль гъогухэр щынэ­гъончъэнхэр ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэнхэр» зыфиIорэм игъэцэкIэн хэлажьэхэрэр Мыекъопэ ыкIи Яблоновскэ къэлэ агломерациехэр арых. Ащ къыдыхэлъы­тагъэу 2019 — 2024-рэ илъэс­хэм Iофтхьабзэхэм язэшIохын сомэ миллиарди 3,3-м ехъу пэIуагъэхьащт. Ащ щыщэу сомэ миллиардитIум ехъур — федеральнэ гупчэм, миллиард 1,2-м ехъур — республикэ бюджетым къатIупщыщтых. БлэкIыгъэ илъэ­сым федеральнэ бюджетым къыхэхыгъэ сомэ миллион 433,6-рэ, республикэм имылъкоу сомэ миллион 29,7-рэ мы Iофыгъом пэIуагъэхьагъ. 2020-рэ илъэсым проектым изэшIохын сомэ миллион 475,8-рэ тефэнэу къалъытагъ. Проектым ишIуагъэкIэ республикэр къэ­гъэлъэгъон гъэнэфагъэхэм акIэ­хьан фае.

Къуаджэу Тыгъургъой дэжь щашIырэ гъогу зэхэкIыпIэр гъэ­мафэм ехъулIэу къаухын гу­хэлъ зэрэщыIэр, мыщ IофшIэнхэу епхыгъэхэр мы илъэсым ибжы­хьэ зэраухыщтхэр зэхэсыгъом къыщаIуагъ.

Гъогухэм яшIын ыкIи ягъэцэ­кIэжьын, ахэр зэрифэшъуашэу къэгъэнэфыгъэнхэм, щынэгъончъэным фытегъэпсыхьагъэхэ пкъыгъохэр, тамыгъэхэр гъогу­хэм атегъэуцогъэнхэм, нэмыкI Iофыгъуабэм комиссием хэтхэр атегущыIагъэх, унашъохэри ашIыгъэх.

Гъонэжьыкъо Сэтэнай.
Сурэтыр А. Гусевым тыри­хыгъ.