«Налмэсым» илъагъохэр нэфынэх

Дунэе фестиваль гъэшIэгъон Канадэ икъалэу Галифаксэ щыкIуагъ. Бразилием, Германием, Иор­данием, США-м, Кением, Австралием, Сингапур, Урысыем, нэмыкIхэм якъэралыгъо ансамблэхэр зэхахьэм хэлэжьагъэх.Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо академическэ къэшъокIо ансамблэу «Налмэсыр» Урысыем ыцIэкIэ фестивалым рагъэблэ­гъагъ. Дзэхэм яоркестрэхэм я Дунэе фестиваль «Налмэсыр» зэрэщыуджыгъэм, Израиль ыкIи Тыркуем фестивальхэу ащы­кIощтхэм зэрахэлэжьэщтым къа­гъэгущыIэ тшIоигъоу купым ихудожественнэ пащэу, Адыгэ Республикэм инароднэ артистэу, Пшызэ изаслуженнэ артистэу Хъоджэе Аслъан тыгъуасэ тыIукIагъ.

— ЯтIонэрэу Дунэе фестивалым тыхэлэжьагъ, — къеIуатэ Хъоджэе Аслъан. — Концерт хэ­хыгъэм къыщытшIыгъэ къашъо­хэр зэхэщакIохэм, къытэплъы­гъэхэм лъэшэу агу рихьыгъэх. Лъэпкъ искусствэм идэхагъэ яд­гъэлъэгъу тшIоигъоу къашъоу къэтшIыщтхэм пэшIорыгъэшъэу тягупшысагъ.

— Сыда анахьэу къыдэшъу­лъытагъэр?

— Адыгэхэр къэралыгъо 55-м къехъумэ ащэпсэух. Тилъэпкъ къыкIугъэ гъогур, ишэн-хабзэхэр къашъохэмкIэ къызэрэдгъэлъэ­гъощтхэм Iоф дэтшIагъ.

— Къашъоу къыхэшъухы­гъэхэм тащыгъэгъуазэба.

— Къэшъо зэхэтэу IэкIыб къэ­ралыгъохэм арысхэм афэгъэхьыгъэр, «Си Адыгей» зыфиIорэр пчэгушхом къыщытшIыгъэх.

— Аслъан, къа­шъом ыбзэкIэ къэп­Iотэн плъэкIыщтым гъунэ иIэп.

— Ар къыдэтлъыти, тилъэпкъ ишэн-хабзэ­хэр нахьышIоу къызэрэдгъэлъэгъощтхэм тыпылъыгъ. Адыгэ шъуа­шэм идэхагъэ, ар зэрэзепхьащтым, фэшъхьафхэм татегущыIэ зыхъукIэ, адыгэхэм яблэкIыгъэ уахътэ къы­щегъэжьагъэу неущрэ мафэм телъытэгъэ ис­кусствэр концертхэм ахэтэ­гъахьэ.

— Иорданием къи­кIыгъэхэр фестивалым щыIа­гъэх. ГущыIэгъу шъузэфэхъугъэба?

— Къэралыгъо зэфэшъхьафхэм тащэпсэуми, тыбзи, тишэн-хабзи зэрэзэфэдэхэр Бразилием, Авст­ралием, нэмыкIхэм къарыкIы­гъэхэм агъэшIэгъуагъ. Пачъыхьэм иухъумакIохэр адыгэх, тилъэпкъ шъуашэ ащыгъ. НахьыпэкIи тызэIукIэу къызэрэхэкIыгъэм фэшI къэбарэу къызэфэтIотагъэр ма­кIэп. Нэпэеплъ сурэтхэу артистхэр ягъусэхэу атырахыгъэхэр ИнтернетымкIэ дунаим щалъэгъугъэх. Тилъэпкъ нахьышIоу тыди щашIэнымкIэ ащ фэдэ зэIукIэгъухэр лъэшэу тищыкIагъэхэу тэлъытэ.

— Адыгэ къашъор къэзы­шIы­хэрэ артистхэу Хьакъуй Анжеликэ, Бэрзэдж Дианэ, Къулэ Алый, Едыдж Гушъао пчэгум къызихьэхэкIэ, IэгутеошхокIэ къапэгъокIых.

— Къашъом псэ къыпагъакIэ, купкIэу иIэм лъэIэсых. «Си Адыге­им» хэлэжьэрэ артистхэр бэ мэхъух. ЗэкIэми лъэпкъ искусст­вэр агъэдахэу сэлъытэ. Къашъоу «ЗэфакIор» къэзышIыхэу зыцIэ къепIуагъэхэм хэушъхьафыкIыгъэ пшъэрылъхэр агъэцакIэх. Ансамблэм изэхэтыкIэ къашъом къыщытэгъэлъагъо.

— Нэплъэгъу закъокIэ, къа­шъом щыщ пычыгъомкIэ артистым къыIотэн ылъэкIыщтыр къэбарышху.

— Ары. АщкIэ тиартистхэм тафэраз. Адыгэ Республикэм икъэралыгъо гъэпсыкIэ щыIэныгъэм зэрэщыпытагъэр фестивальхэм, фэшъхьаф зэIукIэгъухэм къахэщы.

— «Налмэсыр» икIэрыкIэу гъогу чыжьэ техьащт. Хэта шъуезыгъэблэгъагъэр?

— Адыгэ культурэм и Дунэе фестиваль Израиль щыкIощт. Тилъэпкъэгъухэу Кфар-Камэ, Ри­хьание ащыпсэухэрэм ямыза-къоу, урысхэу, джуртхэу, нэмыкIхэу Израиль исхэм таIукIэщт, концерт къафэттыщт.

— Бэ шъохъуа?

— Нэбгырэ 61-рэ Израиль ­ма­кIо. ЗэIукIэхэр гъэшIэгъон хъущт­хэу тэлъытэ. Эстрадэ купэу «Ошъу­тенэм» иорэдыIоу, Адыгэ Республикэм изаслуженнэ ар­тист­кэу Даутэ Сусанэ «Нал­мэсым» игъусэу фестивалым лъэпкъ орэдхэр щигъэIущтых.

— Израиль ыуж Тыркуем шъукIощт.

— Абхъазым тырагъэблэгъагъ, ау сшIэрэп Iофыр зэрэхъущтыр. Адыгэ культурэм и Дунэе фестиваль Тыркуем щызэхащэ, ащ тымыкIо хъущтэп.

— Къашъоу къэшъушIыхэрэр тыгу рехьых, кIэу жъугъэу­цущтхэм шъуягупшысэнэу игъо шъуефэба?

— Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Правительствэм, Парламентым тафэраз, зэ­хэщэн IофхэмкIэ IэпыIэгъу къытфэхъухэзэ, типшъэрылъхэм ягъэцэкIэн нахь IэшIэх мэхъу. Бжыхьэм адыгэ шъуашэм и Мафэ ихэгъэ­унэфыкIын «Налмэсыр» фэгъэзагъэу щыт, ащ тишъыпкъэу зыфэтэгъэхьазыры.

— Аслъан, Iофыгъуабэ шъуа­пэкIэ щыI, шъуигухэлъышIухэр къыжъудэхъунхэу шъуфэтэIо.

— Тхьауегъэпсэу.
Сурэтым итхэр: Адыгеимрэ Иорданиемрэ якупхэу Канадэ щызэIукIагъэхэр.