Музеим лIэшIэгъухэр зэрепхых

Музейхэм я Дунэе мафэ игъэкIотыгъэу тиреспубликэ щыхагъэунэфыкIыгъ. Къэгъэлъэгъонхэр къызэIуа­хыгъэх, зэнэкъокъухэм якIэуххэр зэфахьысыжьыгъэх, къашъохэр зэхащагъэх, орэдхэр къаIуагъэх.

DSC_0462КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъ­хэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музееу Мыекъуапэ дэтым «Музейхэм ячэщхэр» зыфиIорэ зэхахьэр щыкIуагъ. Сабыйхэм къащыублагъэу зыныбжь хэкIота­гъэ­хэм анэсыжьэу музеим щы­зэIукIагъэх.

«Шъолъырэу сызыщыпсэурэр»

Адыгэ Республикэр загъэпсы­гъэр бжыхьэм илъэс 25-рэ хъущт. Кином и Илъэс Урысыем щэкIо. КIэлэеджакIохэмрэ ныбжьыкIэ­хэмрэ патриотхэу пIугъэнхэм­кIэ ащ фэдэ хъугъэ-шIагъэхэм мэхьэнэ ин яIэу зэхэщакIохэм алъытэ.

«Шъолъырэу сызыщыпсэурэр» зыфиIорэ зэнэкъокъум кIэлэ­еджакIохэр хэлэжьагъэх. Ялъэ­ныкъо гупсэ фэгъэхьыгъэ сурэт­хэр ашIыгъэх, яIэпэIэсэныгъэ къа­гъэлъэгъуагъ. ЗэхэщэкIо купым хэтэу, музеим шIэныгъэмкIэ иIо­фышIэ шъхьаIэу ХъокIо ­Ларисэ Адыгэ Республикэм ия 25-рэ илъэс фэгъэхьыгъэ зэнэкъо­къум кIэлэцIыкIухэр чанэу зэрэхэлэжьагъэхэм къытегущыIагъ, ха­гъэ­унэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэм щытхъу тхылъхэр, шIухьафтынхэр аратыжьыгъэх.

КIэлэцIыкIухэм апае джэгуа­лъэхэр зыщащэрэ зэхэт тучанэу «Катюшэм» иIофышIэхэри зэ­нэкъокъум хэлэжьагъэхэм афэ­гушIуагъэх, нэпэеплъ шIухьаф­тынхэр афашIыгъэх.

DSC_0439Шъуашэхэм якъэгъэлъэгъон

Адыгэ Республикэм и Къэра­лыгъо премие илауреатэу, зэлъа­шIэрэ сурэтышI-модельерэу СтIа­шъу Юрэ иIофшIагъэхэр ­музеим щытлъэгъугъэх. ЗекIоным пылъхэм мамыр псэукIэр зэрагъэпы­тэрэм къэгъэлъэгъоныр фэгъэ­хьыгъ.

Пшъэшъэ ищыгъэхэу Къудаи­къо Мадинэ, Блэгъожъ Дианэ, Диана Ермак, Екатерина Молча­новам, Анна Поповам ­шъуашэхэр къякIу, искусствэр дахэу къагъэ­лъагъо.

Хьаджэмыкъо Фаинэрэ Чэтэо Аидэрэ музеим бэрэ къэкIох, СтIашъу Юрэ итворчествэ щы­гъуазэх. Пшъашъэхэм къызэрэ­таIуагъэмкIэ, зэхахьэр ашIогъэ­шIэ­­гъон, яшIэныгъэ хагъэхъонымкIэ ащ фэдэ Iофтхьабзэхэм ахэлажьэхэ ашIоигъу.

Тэрчыкъо Данэ, Екатерина Шипулинам, Надежда Измалко искусствэр ашIогъэшIэгъон. Пчыхьэзэхахьэм лъэпкъ зэфэшъхьаф­хэр зэрэхэлажьэхэрэм егъэгу­шхох.

DSC_0442

— ЗекIохэм яшIуагъэкIэ лъэпкъ­хэм якультурэ нахь дэгъоу зэтэ­гъашIэ. СтIашъу Юрэ шъуа­шэу ышIыхэрэм тагъэгупшысэ, — къы­таIуагъ къэгъэлъэгъонхэм ахэлэ­жьэрэ пшъашъэхэм. — СтIашъу Юрэ дунаим щашIэ, анахь Iэ­пэIасэхэм ахэтэлъытэ.

ЕджакIохэу ЛIыхъурэе Джэнэт, Къуекъо Софэ, Тулпэрэ Да­нэ, МэщфэшIу Псынэф лъэпкъ шъуашэхэм ядэхагъэ осэ ин ра­тызэ, Ю. СтIашъум гущыIэгъу фэхъугъэх, упчIабэ ратыгъ, гоуцохи, нэпэеплъ сурэтхэр атырахыгъэх.

Урыс бзылъфыгъэу Татьянэ адыгэ пшъашъэхэм яхъопсагъ, агоуцуи нэпэеплъ сурэтхэр зыты­рахым, лъэшэу гушIуагъэ. Тать­янэ музеим щилъэгъугъэр зэри­гъэпшэщтыр ышIэрэп. СтIашъу Юрэ нэIуасэ фэхъугъ, хэдыкIын Iофыгъохэм зафигъасэ шIоигъу.

ЯзэхэхьапI

Нэбгыришъэ пчъагъ зэхахьэм щызэIукIагъэр. Музеим ипащэ иапэрэ гуадзэу Пэнэшъу Руслъанэ пчыхьэзэхахьэм къыщы­гу­щыIагъ. Искусствэм лъэпкъхэр зэрэзэфищэхэрэр, республикэм ия 25-рэ илъэс фэгъэхьыгъэ Iо­фыгъо гъэшIэгъонхэр зэрэзэхащэщтхэр Р. Пэнэшъум къыIота­гъэх. Пчэгум щыуджырэ сабыйхэм яплъи, ны-тыхэри къызэрэ­кIуа­гъэхэм фэшI зэрафэразэр ариIуагъ.

Сурэтхэр зышIыгъэхэм ащыщ еджакIохэу Тыгъужъ Замирэ, Дмит­рий Шалаевыр, ЖэнэлI Данэ, Симболэт Файзэт. СурэтышI цIэрыIоу Александр Шиловым итвор­чествэ ехьылIэгъэ къэгъэ­лъэгъоным музеим ягуапэу ще­плъыгъэх. Гум илъыр сурэтым къыщипIотыкIын зэрэплъэкIырэм еджакIохэр къытегущыIагъэх.

DSC_0398

Узыгъэдахэрэм уегъэлъапIэ

Адыгэ Республикэм искусствэ­хэмкIэ иколледжэу У. Тхьабысы­мым ыцIэ зыхьырэм иеджакIохэм «Музейхэм ячэщхэр» къа­гъэбаигъ. Адыгеим ­изаслуженнэ артисткэу Нэгъой Маринэрэ еджа­кIоу Даур Джэнэтрэ МэщбэшIэ Исхьакъ игущыIэхэм атехыгъэу Андзэрэкъо Вячеслав ыусыгъэ орэдэу «Къэбар дахэр» къаIуагъ. Анна Пучковам скрипкэмкIэ мэ­къамэхэр узыIэпищэу къыригъэ­Iуа­гъэх. Хъупсэрджэн Мадинэ «Кавказ» зыфиIорэ орэдыр, нэ­мыкIхэри ыгъэжъынчыгъэх.

Адыгеим инароднэ артисткэу Нэхэе Тэмарэ ирепертуар щыщ орэдхэу Цышэ Зарэ мэкъэ лъа­гэкIэ къыхидзагъэхэм уямызэщэу уядэIузэ уахътэр макIо.

Урыс ыкIи адыгэ къашъохэр ныбжьыкIэхэм дахэу къашIыгъэх. Къашъоу «Ислъамыер» зэкIэми агу рихьыгъ, артистхэм бэрэ Iэгу афытеуагъэх. Емыж МулиIэт ифильмэу Мысыр иадыгэ сул­тIан­хэм афэгъэхьыгъэм музеим щеплъыгъэх. IэпэIасэхэм якъэ­гъэлъэгъонхэр, джэгукIэхэр зэха­щагъэх. ЛIэшIэгъухэм ятарихъ ехьылIагъэхэм республикэм ынапэ агъэдахэ.

DSC_0411

ЕплъыкIэхэр

Наталья Ефимовам иунагъо игъусэу музеим къэкIоныр шэ­нышIу зэрэфэхъугъэр къытиIуагъ. Анна Максимовам джэнэ гъожь дахэр щыгъэу зэхахьэм хэлэжьагъ, модэм икъэгъэлъэгъонхэм апыщагъ. Искусствэм зэрэхэтым ишIуагъэкIэ цIыф гъэшIэгъонхэм зэраIукIэрэр игуап.

Археолог цIэрыIоу Тэу Аслъан ныбжьыкIэхэм къадзыхьэ­зэ уп­чIа­бэ къыратэу тырихьы­лIагъ. Та­рихъыр ашIогъэшIэгъон, ау А. Тэ­ум игумэкIхэри къыхи­гъэщыгъэх. НыбжьыкIэхэр нахьыбэрэ музеим къэкIонхэм фэшI пэшIорыгъэшъэу Iоф адэшIэгъэн фаеу археологым елъытэ.

ИскусствэхэмкIэ колледжым ипа­щэу Хьэпэе Замирэ, художественнэ пащэу Сихъу Стани­слав, нэмыкIхэм зэхэщакIохэр афэразэх, щытхъу тхылъхэр ара­тыжьыгъэх. Гъэзетхэм, телерадиокомпаниеу «Адыгеим» зэрафэ­разэхэри пчыхьэзэхахьэм къы­щаIуагъ.

ЕмтIылъ Нурбый.

Сурэтхэр музеим къыщыте­тхыгъэх.