Музейхэм я Дунэе мафэ игъэкIотыгъэу тиреспубликэ щыхагъэунэфыкIыгъ. Къэгъэлъэгъонхэр къызэIуахыгъэх, зэнэкъокъухэм якIэуххэр зэфахьысыжьыгъэх, къашъохэр зэхащагъэх, орэдхэр къаIуагъэх.
КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музееу Мыекъуапэ дэтым «Музейхэм ячэщхэр» зыфиIорэ зэхахьэр щыкIуагъ. Сабыйхэм къащыублагъэу зыныбжь хэкIотагъэхэм анэсыжьэу музеим щызэIукIагъэх.
«Шъолъырэу сызыщыпсэурэр»
Адыгэ Республикэр загъэпсыгъэр бжыхьэм илъэс 25-рэ хъущт. Кином и Илъэс Урысыем щэкIо. КIэлэеджакIохэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ патриотхэу пIугъэнхэмкIэ ащ фэдэ хъугъэ-шIагъэхэм мэхьэнэ ин яIэу зэхэщакIохэм алъытэ.
«Шъолъырэу сызыщыпсэурэр» зыфиIорэ зэнэкъокъум кIэлэеджакIохэр хэлэжьагъэх. Ялъэныкъо гупсэ фэгъэхьыгъэ сурэтхэр ашIыгъэх, яIэпэIэсэныгъэ къагъэлъэгъуагъ. ЗэхэщэкIо купым хэтэу, музеим шIэныгъэмкIэ иIофышIэ шъхьаIэу ХъокIо Ларисэ Адыгэ Республикэм ия 25-рэ илъэс фэгъэхьыгъэ зэнэкъокъум кIэлэцIыкIухэр чанэу зэрэхэлэжьагъэхэм къытегущыIагъ, хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэм щытхъу тхылъхэр, шIухьафтынхэр аратыжьыгъэх.
КIэлэцIыкIухэм апае джэгуалъэхэр зыщащэрэ зэхэт тучанэу «Катюшэм» иIофышIэхэри зэнэкъокъум хэлэжьагъэхэм афэгушIуагъэх, нэпэеплъ шIухьафтынхэр афашIыгъэх.
Шъуашэхэм якъэгъэлъэгъон
Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо премие илауреатэу, зэлъашIэрэ сурэтышI-модельерэу СтIашъу Юрэ иIофшIагъэхэр музеим щытлъэгъугъэх. ЗекIоным пылъхэм мамыр псэукIэр зэрагъэпытэрэм къэгъэлъэгъоныр фэгъэхьыгъ.
Пшъэшъэ ищыгъэхэу Къудаикъо Мадинэ, Блэгъожъ Дианэ, Диана Ермак, Екатерина Молчановам, Анна Поповам шъуашэхэр къякIу, искусствэр дахэу къагъэлъагъо.
Хьаджэмыкъо Фаинэрэ Чэтэо Аидэрэ музеим бэрэ къэкIох, СтIашъу Юрэ итворчествэ щыгъуазэх. Пшъашъэхэм къызэрэтаIуагъэмкIэ, зэхахьэр ашIогъэшIэгъон, яшIэныгъэ хагъэхъонымкIэ ащ фэдэ Iофтхьабзэхэм ахэлажьэхэ ашIоигъу.
Тэрчыкъо Данэ, Екатерина Шипулинам, Надежда Измалко искусствэр ашIогъэшIэгъон. Пчыхьэзэхахьэм лъэпкъ зэфэшъхьафхэр зэрэхэлажьэхэрэм егъэгушхох.
— ЗекIохэм яшIуагъэкIэ лъэпкъхэм якультурэ нахь дэгъоу зэтэгъашIэ. СтIашъу Юрэ шъуашэу ышIыхэрэм тагъэгупшысэ, — къытаIуагъ къэгъэлъэгъонхэм ахэлэжьэрэ пшъашъэхэм. — СтIашъу Юрэ дунаим щашIэ, анахь IэпэIасэхэм ахэтэлъытэ.
ЕджакIохэу ЛIыхъурэе Джэнэт, Къуекъо Софэ, Тулпэрэ Данэ, МэщфэшIу Псынэф лъэпкъ шъуашэхэм ядэхагъэ осэ ин ратызэ, Ю. СтIашъум гущыIэгъу фэхъугъэх, упчIабэ ратыгъ, гоуцохи, нэпэеплъ сурэтхэр атырахыгъэх.
Урыс бзылъфыгъэу Татьянэ адыгэ пшъашъэхэм яхъопсагъ, агоуцуи нэпэеплъ сурэтхэр зытырахым, лъэшэу гушIуагъэ. Татьянэ музеим щилъэгъугъэр зэригъэпшэщтыр ышIэрэп. СтIашъу Юрэ нэIуасэ фэхъугъ, хэдыкIын Iофыгъохэм зафигъасэ шIоигъу.
ЯзэхэхьапI
Нэбгыришъэ пчъагъ зэхахьэм щызэIукIагъэр. Музеим ипащэ иапэрэ гуадзэу Пэнэшъу Руслъанэ пчыхьэзэхахьэм къыщыгущыIагъ. Искусствэм лъэпкъхэр зэрэзэфищэхэрэр, республикэм ия 25-рэ илъэс фэгъэхьыгъэ Iофыгъо гъэшIэгъонхэр зэрэзэхащэщтхэр Р. Пэнэшъум къыIотагъэх. Пчэгум щыуджырэ сабыйхэм яплъи, ны-тыхэри къызэрэкIуагъэхэм фэшI зэрафэразэр ариIуагъ.
Сурэтхэр зышIыгъэхэм ащыщ еджакIохэу Тыгъужъ Замирэ, Дмитрий Шалаевыр, ЖэнэлI Данэ, Симболэт Файзэт. СурэтышI цIэрыIоу Александр Шиловым итворчествэ ехьылIэгъэ къэгъэлъэгъоным музеим ягуапэу щеплъыгъэх. Гум илъыр сурэтым къыщипIотыкIын зэрэплъэкIырэм еджакIохэр къытегущыIагъэх.
Узыгъэдахэрэм уегъэлъапIэ
Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ иколледжэу У. Тхьабысымым ыцIэ зыхьырэм иеджакIохэм «Музейхэм ячэщхэр» къагъэбаигъ. Адыгеим изаслуженнэ артисткэу Нэгъой Маринэрэ еджакIоу Даур Джэнэтрэ МэщбэшIэ Исхьакъ игущыIэхэм атехыгъэу Андзэрэкъо Вячеслав ыусыгъэ орэдэу «Къэбар дахэр» къаIуагъ. Анна Пучковам скрипкэмкIэ мэкъамэхэр узыIэпищэу къыригъэIуагъэх. Хъупсэрджэн Мадинэ «Кавказ» зыфиIорэ орэдыр, нэмыкIхэри ыгъэжъынчыгъэх.
Адыгеим инароднэ артисткэу Нэхэе Тэмарэ ирепертуар щыщ орэдхэу Цышэ Зарэ мэкъэ лъагэкIэ къыхидзагъэхэм уямызэщэу уядэIузэ уахътэр макIо.
Урыс ыкIи адыгэ къашъохэр ныбжьыкIэхэм дахэу къашIыгъэх. Къашъоу «Ислъамыер» зэкIэми агу рихьыгъ, артистхэм бэрэ Iэгу афытеуагъэх. Емыж МулиIэт ифильмэу Мысыр иадыгэ султIанхэм афэгъэхьыгъэм музеим щеплъыгъэх. IэпэIасэхэм якъэгъэлъэгъонхэр, джэгукIэхэр зэхащагъэх. ЛIэшIэгъухэм ятарихъ ехьылIагъэхэм республикэм ынапэ агъэдахэ.
ЕплъыкIэхэр
Наталья Ефимовам иунагъо игъусэу музеим къэкIоныр шэнышIу зэрэфэхъугъэр къытиIуагъ. Анна Максимовам джэнэ гъожь дахэр щыгъэу зэхахьэм хэлэжьагъ, модэм икъэгъэлъэгъонхэм апыщагъ. Искусствэм зэрэхэтым ишIуагъэкIэ цIыф гъэшIэгъонхэм зэраIукIэрэр игуап.
Археолог цIэрыIоу Тэу Аслъан ныбжьыкIэхэм къадзыхьэзэ упчIабэ къыратэу тырихьылIагъ. Тарихъыр ашIогъэшIэгъон, ау А. Тэум игумэкIхэри къыхигъэщыгъэх. НыбжьыкIэхэр нахьыбэрэ музеим къэкIонхэм фэшI пэшIорыгъэшъэу Iоф адэшIэгъэн фаеу археологым елъытэ.
ИскусствэхэмкIэ колледжым ипащэу Хьэпэе Замирэ, художественнэ пащэу Сихъу Станислав, нэмыкIхэм зэхэщакIохэр афэразэх, щытхъу тхылъхэр аратыжьыгъэх. Гъэзетхэм, телерадиокомпаниеу «Адыгеим» зэрафэразэхэри пчыхьэзэхахьэм къыщаIуагъ.
ЕмтIылъ Нурбый.
Сурэтхэр музеим къыщытетхыгъэх.