КъызхэкIырэри умышIэу, лъапсэ зимыIэ къэбар нэпцIхэр бэрэ гупчэ гъэзетхэм, телевидением икъэтын зэфэшъхьафхэм къырахьыжьэшъ, нэужым ахэр щагъэзыех Iофым хэшIыкI фызиIэхэм, ахэм афэгъэзагъэхэм.
Мары джащ фэдэу къэбар жъугъэм иамалхэм ащыщхэм бэмышIэу къыхаутыгъэ къэбарым цIыфхэр лъэшэу къыгъэгумэкIыгъэх. «Жьыбгъэ къемыпщэу къурэ сысырэп» аIоми, зэрэхъурэмкIэ, мызыгъэгум «сысыгъэу» къычIэкIыгъ, сыда пIомэ псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ Урысые Федерацием и Министерствэ а къэбарым лъапсэ имыIэу щигъэзыягъ.
Зигугъу къэтшIырэ къэбарым къыщиIощтыгъэр зыныбжь илъэс 72-м къехъугъэу поликлиникэм кIорэр врачым IукIэным ыпэкIэ медсестрам икабинет чIэхьанышъ, а нэжъ-Iужъым врачым иIэпыIэгъу ищыкIэгъэ-имыщыкIагъэр ащ ыгъэунэфынышъ, нэужым, а медицинэ IофышIэм игъоу ылъэгъумэ, къеIэзэщтым дэжь ыгъэкIон фаеу унашъо ашIыгъэу. ЦIыф къызэрыкIохэм ямызакъоу, врачхэри ащ къыгъэбырсырыгъэх. ШIэхэуи а къэбарыр щагъэзыягъэми, медсестра кабинетхэр IэзапIэхэм шъхьафэу ащагъэпсыхэу зэраублагъэм цIыфхэр къыгъэгумэкIыгъэх ахэм япшъэрылъыщтыр тэрэзэу къагурымыIоу, сымаджэр врачым дэжь чIэхьанымкIэ ахэр пэрыохъу хъунхэм тещыныхьэхэу.
СМИ-хэм а къырахьыжьэгъэ къэбарым ишъыпкъапIэ зэхифыгъ «Урысые гъэзетым». Урысые Федерацием псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ испециалистхэм ыкIи экспертхэм къызэрэхагъэщыгъэмкIэ, чэзыу-чэзыоу мыщ фэдэ къэбархэу лъапсэ зимыIэхэр цIыфхэм къахэхьэх. «Зэ «IэпыIэгъу псынкIэр» нэжъ-Iужъхэм адэжь зыкIорэр пстэуми аужэу, зэ сымэджэщым ахэр чIэгъэгъолъхьэгъэным екIолIакIэу фыряIэр зэблахъугъэу къырахьыжьэ, — еIо ШIэныгъэхэмкIэ Урысые академием къэралыгъо къулыкъумкIэ ыкIи гъэIорышIэнымкIэ и Институт ипрофессорэу Л. Храпылинам. — Ау къасIо сшIоигъу: мыхэм афэдэ Iофыгъохэр Конституцием диштэхэрэп. ЦIыфым сыд фэдэ ныбжь иIэми, ищыкIэгъэ медицинэ IэпыIэгъу ыгъотыным, щыIэным ифитыныгъэ ащ къеты. Медсестрам ипшъэрылъыр врачым IэпыIэгъу фэхъуныр ары нахь, ащ ычIыпIэ ар иуцон ылъэкIыщтэп. Сымаджэм медицинэ IэпыIэгъоу ыгъотын фаер, ащ ипсауныгъэ изытет, илажьэр зыгъэунэфын фаер врачыр ары».
Шъыпкъэ, совет хабзэм илъэхъан къуаджэхэм ащыIазэщтыгъэхэр фельдшерхэр ары. Ау ащ къикIырэп непэ, медицинэм лъэбэкъушIухэр зыщишIырэ лъэхъаным, ыужкIэ тызэкIэкIожьынэу. Джы технологиякIэу щыIэхэм яшIуагъэкIэ, нэжъIужъхэми ящыIэныгъэ лъагъэкIотэн амал агъоты. Специалистхэм къызэрэхагъэщырэмкIэ, зыныбжь илъэс 75 — 80-м нэсыгъэхэу гу-лъынтфэ узхэм агъэгумэкIыхэрэм операцие (стентирование) афашIын алъэкIы.
«Къоджэ псэупIэхэм адэсхэм, ахэм янахьыбэр, хабзэ зэрэхъугъэу, нэжъ-Iужъых, апэрэ медицинэ IэпыIэгъу агъотыным фэшI ФАП-хэр зэтегъэпсыхьэгъэнхэ фае, — еIо фондэу «Псауныгъ» зыфиIорэм ипащэу Эдуард Гавриловым. — Сыд фэдэрэ лъэныкъокIи тинахьыжъхэм яфитыныгъэхэр укъуагъэхэ хъущтэп. Сэ сыврач ыкIи теубытагъэ хэлъэу къэсэIо: цIыфэу сымэджэщым е поликлиникэм къэкIуагъэм медицинэ IэпыIэгъу езыгъэгъотын фаер специалистыр ары нахь, медсестрар арэп».
Сыда адэ «сестринскэ кабинетхэр» зыфаIохэрэр зыкIашIыхэрэр? Специалистхэм къызэрэкIагъэтхъырэмкIэ, фэгъэкIотэныгъэ зиIэ цIыфэу поликлиникэм къакIорэм Iэзэгъу уцэу ищыкIагъэр (ахэр гъэнэфагъэх) къыратыным пае рецепт фитхыкIыгъэныр, анализхэр ытынхэм фэшI тхьапэ ятыгъэныр, цIыфым ипсауныгъэ изытеткIэ справкэ фэгъэхьазырыгъэныр… КIэкIэу къэпIон хъумэ, «тхылъыпIэ IофшIэнэу» врачым телъыр нахь макIэ шIыгъэныр ары ахэм япшъэрылъыр. Ащ ишIуагъэкIэ, врачым нахь охътабэ къыфэнэщт сымаджэхэм Iоф адишIэным пае. Арышъ, медсестрар врачым иIэпыIэгъу, ау ащ ычIыпIэ иуцон ылъэкIыщтэп.
Хэутыгъэхэр
къызфигъэфедэхэзэ
зыгъэхьазырыгъэр
ЖакIэмыкъо Аминэт.