Хэгъэгу зэошхор тихэгъэгукIэ ушэтыпIэ шъыпкъэу щытыгъ. Пый лъэшэу зэкIэ кIуачIэу ыкIи амалэу иIэхэр заом фэзыгъэхьазырыгъэ фашист Германиер ошIэ-дэмышIэу къызыттебанэм, охътэ кIэкIым пыим тихэгъэгу ыштэн гухэлъ иIагъ, ау ар къыдэхъугъэп. ТицIыфхэр зыч-зыпчэгъоу зэкъоуцохи, техакIор яб рагъэзыхьажьыгъ, зэхакъутагъ. Зэо мэхъаджэм лIыхъужъныгъэ щызезыхьагъэхэм ахэт къушъхьэчIэс шапсыгъэмэ ащыщэу ТIэшъу Шэрандыкъу Шъалихьэ ыкъор. Ащ ищыIэныгъэ гъогу епхыгъэ хъугъэ-шIэгъэ заулэ непэ сакъытегущыIэ сшIоигъу.
Шэрандыкъо 1916-рэ илъэсым, жъоныгъуакIэм и 15-м ТIопсэ районымкIэ къуаджэу ШIоикъо къыщыхъугъ. Къоджэ еджапIэм классиблыр къызыщеухым Мыекъуапэ дэт мэзтехническэ техникумым чIэхьэгъагъ, ыгу етыгъэу еджагъ, шIу ылъэгъурэ сэнэхьатыр ыIэ къыригъэхьагъ ыкIи 1938-рэ илъэсым Вологодскэ хэкум ит къалэу Ковжин дэт мэз комбинатым Iоф щишIэнэу агъэкIогъагъ. Пхъэ гъэхьазырын Iофхэм афэгъэзагъэу техник-механизаторэу Iоф ышIэу ыублагъ. ИсэнэхьаткIэ бэрэ Iоф ышIэнэу хъугъэп, сыда пIомэ а илъэс дэдэм ичъэпыогъу мазэ дзэ къулыкъум ащагъ, Одесскэ дзэ округым хэхьэрэ я 45-рэ шхончэо дивизием ия 57-рэ артиллерие полк къулыкъур щыригъэжьагъ. Мэзэ заулэ нахьыбэ темышIагъэу полкым къыщызэIуахыгъэ еджапIэу радиотелеграфистхэм яотделениеу командирхэр къызыщагъэхьазырыхэрэм щеджэнэу агъэкIуагъ. Ау бэрэ ащ чIэсынэу хъугъэп. Фин заор къежьи, Шэрандыкъо зыхэтыгъэ дивизиер зэуапIэм агъэкIуагъ.
— 1939-рэ илъэсым ишэкIогъу мазэ икIэухым щегъэжьагъэу 1940-рэ илъэсым игъэтхапэ ыгузэгухэм анэс заор кIуагъэ. Зэо кIэкIыгъ, ау зэо къиныгъ, — къеIуатэ Шэрандыкъо. — Бжыхьэ-кIымэфэ лъэхъаныгъ. Тидзэхэр зэрыкIохэрэ чIыпIэр дэигъэ: мэз пырыпыцу, орыжъ-темэн шъолъырэу щытыгъ. Дзэ техникэри дзэкIолIхэри къинкIэ лъыкIуатэщтыгъэх. Анахь къинкIэ тидзэхэм пхыратхъугъэр Миннергейм ипытапIэхэр ары. Хэтыгъа Миннергейм? Баронэу Миннергейм пачъыхьэм идзэ генерал-лейтенантэу хэтыгъ, нэужым фин маршалыгъ, Совет хабзэм ипый пхъэшагъ. 1918-рэ илъэсым Финляндием къыщыхъугъ.
Сыдэу щытми, тидзэхэм ТекIоныгъэр къыдахи, хэгъэгуитIур мамырныгъэм зэдыкIэтхэгъагъэх.
ТIэшъу ШэрандыкъокIи, ащ игъусэгъэ дзэкIолIхэмкIи а заор ушэтыпIэ шъыпкъэ хъугъагъэ.
Заор зэухым, полкым иеджапIэ курсантхэр нахь пасэу къычIагъэкIыгъэх. Шэрандыкъо младшэ лейтенантыцIэр къыратыгъ ыкIи дзэ частым ирадиостанцие ипащэу агъэнэфагъ. Джыри зы гушIуагъо ищыIэныгъэ къыхэхъухьагъ — ВКП(б)-м хэтынымкIэ кандидатэу аштагъ. Нэужым я 24-рэ шхончэо дивизием игъэIорышIапIэ иполитрук гуадзэу агъэнэфагъ.
1941-рэ илъэсым ижъоныгъуакIэ Шэрандыкъо къалэу Минскэ дэт дзэ политическэ училищым щеджэнэу агъэкIуагъ. 1941-рэ илъэсым мэкъуогъум и 22-м полкым и Охранэ хагъахьэ, дзэ званиеу «младшэ политрукыцIэр» нахь пасэу къыраты. Джащ тетэу КъохьэпIэ фронтым иштаб радио ыкIи телефон IофхэмкIэ иполитуплъэкIуакIоу агъэнэфагъ ыкIи икъулыкъу пшъэрылъхэр ыгъэцакIэу еублэ.
ТIэшъу Шэрандыкъо Iофыбэ зэшIуихыщтыгъ, тыдэ агъэкIуагъэми, егугъузэ ипшъэрылъхэр ыгъэцакIэщтыгъ, шIэныгъэ куу зэриIэр къыгъэлъагъощтыгъ ыкIи ащ елъытыгъэу бэмэ упчIэжьэгъу ашIыщтыгъ. Ежьым анахьэу ынаIэ зытыригъэтыщтыгъэр дзэкIолI ыкIи политрук ныбжьыкIэхэр ары.
1941-рэ илъэсым ишэкIогъу мазэ Шэрандыкъо батальоным ипащэ политикэ IофшIэнымкIэ игуадзэу агъэнэфэгъагъ. Артиллеристхэм псынкIэу агурыIощтыгъ, ныбджэгъубэ къыфэхъугъагъ. Шэрандыкъо чIыпIэ къинхэм арыфэу хъугъэ. Зэгорэм артиллерист нэбгырабэ игъусэу полкым иштаб афигъэуцугъэ пшъэрылъыр агъэцэкIэнэу кIогъагъэх. ЯIоф дэгъоу зэпыфагъэу къэкIожьхэзэ, къапэтIысыгъэ нэмыцхэм къажэхэхьагъэх ыкIи зэо-зэхэбанэр къежьагъ. Iофым кIэух фэхъущтыр къэшIэгъоягъ. Мы чIыпIэм Шэрандыкъо хьылъэу къыщауIагъ ыкIи агъэкощырэ госпиталэу Новосибирскэ дэтыгъэм чIафи, ащ къыщеIэзагъэх. Ипсауныгъэ зыпкъ зеуцожьым, Темыр-тыгъэкъохьэпIэ фронтым ия 235-рэ шхончэо дивизие ия 160-рэ топ-артиллерие полк икомиссарэу агъэнэфагъ. Нэужым дзэ-политическэ академиеу В. И. Лениным ыцIэ зыхьыщтыгъэм иеджэкIуагъ. Апэ-рэ Белорусскэ фронтым ия 415-рэ миномет полк хэтэу Польшэр шъхьафит ышIыжьыгъ, псыхъоу Одер ыкIи къалэу Берлин ащыкIогъэ зэо пхъашэхэм ахэлажьэ. Советскэ дзэхэу Германием къинагъэхэм ащыщ мэхъу.
ТIэшъу Шэрандыкъо псэемыблэжьэу пыим зэрезэуагъэм ифэшъошэ уасэ къыфашIыгъ, хэгъэгум иорденхэр ыкIи медальхэр бэу къыфагъэшъошагъэх.
ТIэшъу Шэрандыкъо зыхэтыгъэ дивизиер 1956-рэ илъэсым Германием къыращыжьыгъагъ. Дзэ къулыкъум хэтыфэкIэ ащ IэнэтIэ зэфэшъхьафхэр зэрихьагъэх: сержантхэр зыщагъэхьазырхэрэ еджапIэм ипащэ политикэ IофхэмкIэ игодзагъ, Южнэ-Сахалинскэ щыIэ я 166-рэ зенитнэ-артиллерийскэ полкым ипартбюро исекретарыгъ, Темыр-Кавказ дзэ округым иартиллерие полк ипартбюро исекретарыгъ.
Дзэ къулыкъум къызыхэкIыжьым Iоф ышIагъ, 1959-рэ илъэсым зигъэпсэфынэу тIысыжьыгъэ, общественнэ IофшIэнхэм чанэу ахэлажьэщтыгъ. Тхылъэу «Подвиг городов-героев 1941 — 1945 годов» зыфиIорэр ытхыгъ. Шъхьэгъусэ иIэжьэп. Ыпхъоу Сафыетрэ ежьыррэ поселкэу Яблоновскэм щэпсэух, пхъорэлъфхэр иIэх. Илъэсишъэ ыныбжьми пшIэнэп: Iэжь-лъэжь, шIэжь дэгъу иI.
ХЪУЩТ Щэбан.
Афыпсыпэ къоджэзэхэт псэупIэм иветеранхэм я Совет итхьамат, псэупIэм ицIыф гъэшIуагъ. Адыгэ Республикэм изаслуженнэ журналист.