МашIом фэсакъынхэу къяджагъэх

ЧIыопс паркэу «ТхьакIышху» зыфиIорэм иIофышIэхэм машIом зызэрэщыуухъумэщтыр, ар зэрэбгъэкIосэжьыщтыр Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым чIэсхэм ыкIи Дахъо игурыт еджапIэ икIэлэеджакIохэм къафаIотагъ. Мэлылъфэгъум и 15-р экологие шIэныгъэхэм я Мафэу зэрагъэнэфагъэм мы Iофтхьабзэр къыдыхэлъытагъэу зэхащагъ.

DSCN0060

Паркым зыщызыгъэпсэфы зышIоигъоу машIо зышIырэ пстэуми шапхъэу щыIэхэр джы­ри зэ агу къагъэкIыжьыгъэх.

— МашIом нахь зыкъиштэным ищынагъо зыщыIэ уахътэр къэблэгъагъ. Республикэм имэзхэр анахьэу Мыекъопэ районым зэритхэм къыхэкIэу, мыщ машIом зыщиушъомб­гъун ылъэкIыщт. «ТхьакIышху» зыфи­Iорэ паркыр къушъхьэлъэ чIы­пIэу зэрэщытым пае уса­къын фае, — къыIуагъ мыщ иинспекторэу Нэшъулъэщэ Муслим. — Джырэ уахътэ, гъатхэм, чIы­опсым икъэущыжьыгъом, мы чIыпIэхэр зызыгъэпсэфы зышIо­игъохэмкIэ дэхэ дэдэх. Ащ къыхэкIэу, ныбжьыкIэхэм шапхъэхэр джыри зэ агу къэдгъэ­кIыжьынхэр типшъэрылъ шъхьа­Iэхэм ащыщ.

ЧIыопс паркэу «ТхьакIышху» зыфиIорэм иIофышIэхэм машIор мэзым къыщыхъугъэмэ, зэра­гъэкIосэжьын фаер икIэ­лэеджа­кIохэм арагъэлъэгъугъ. МашIом зимыушъомбгъуным пае анахьэу анаIэ зытырагъэтын фэе лъэныкъохэр къафаIотагъэх. Ахэм къызэ­раIуагъэмкIэ, машIо зышIынэу мурад зи­Iэхэр хэушъхьафыкIы­гъэ чIы­пIэхэм ашIокIынхэу щытэп. Ау ащ фэдэ щымыIэ зыхъукIэ, ар зэкIамыгъанэзэ, зыщашIыщт чIы­пIэр дэгъоу аукъэбзын фае. Зы­зыгъэпсэфырэ цIыфхэм ма­шIор амы­гъэкIосэжьэу IукIы­жьы­хэ хъу­щтэп. Мыхэр ыкIи нэмыкI шапхъэхэу анахьэу ныбжьыкIэхэм анаIэ зытыра­гъэтын фаехэр къафаIотагъэх.

МашIом зыкъиштагъэмэ, зэрэбгъэкIосэжьын плъэкIыщт Iэмэ-псымэ зэфэшъхьафхэр къарагъэлъэгъугъэх, ахэр зэрэбгъэфедэщтхэр къафаIотагъ. ХэушъхьафыкIыгъэ пкъыгъохэр умыIыгъхэу машIом зыкъишта­гъэмэ, ащ игъэкIосэжьынкIэ чъыг къутэмэ цIынэхэр зэрэбгъэфедэщтхэр ныбжьыкIэхэм агурагъэIуагъ.

2302b6ae9551b9f12f62514d7050b22fIофтхьабзэм къыдыхэлъытагъэу тыкъэзыуцухьэрэ чIы­опсым и Дунэе фондэу «Российский Кавказ» зыфиIорэм ишъолъыр къутамэ ипресс-къулыкъу азиат леопардхэм афэ­гъэхьыгъэ къэбархэмрэ видео­къэгъэлъэгъонхэмрэ ныбжьыкIэ­хэм къаригъэлъэгъугъэх.

Вячеслав Мороз къызэриIуа­гъэмкIэ, джырэ уахътэ яIофшIэн мы псэушъхьэм нахь фэгъэзагъ. ГухэкI нахь мышIэми, тишъо­лъыр ар икIодыкIы­жьы­пагъ, тимэзхэм ащыпсэужьырэп. Псэушъхьэ дахэм икъэухъумэн ыкIи тишъолъыр ащ къегъэгъэзэжьыгъэным фэгъэхьыгъэу кIэлэеджакIохэми, хьа­кIэу Iофтхьабзэм къыщызэрэугъоигъэхэми къафиIотагъ. Азиат леопардым уемыкIуалIэу, ищырхэм уиягъэ ямыгъэкIымэ, къыптебэнэщтэп. Ежьыри амалэу иIэмкIэ цIыфхэм защиухъу­мэщт.

Iофтхьабзэм къекIолIагъэхэм кIэухым зэдаштагъ ыпшъэкIэ зигугъу къэтшIыгъэ шапхъэхэр зекIо кIорэ цIыфхэм агу къэкIы­жьэу, ахэр агъэцакIэхэ зыхъу­кIэ, зыгъэпсэфыгъо уахътэр зэ­рифэшъуашэм фэдэу зэрагъэкIо­щтыр, шIукIэ агу къызэринэжьыщтыр ыкIи чIыопсыми зэрар зэрэрамыхыжьыщтыр.

 Гъонэжьыкъо Сэтэнай.