Джары зэреджагъэхэр мэфэкI тхылъ къэгъэлъэгъонэу АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапIэ къыщызэIуахыгъэм. Ар лъэпкъ искусствэм лъэужышIу щызиIэ композиторэу, УФ-м искусствэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэшхоу, АР-м илъэпкъ артистэу Тыкъо Къэплъан къызыхъугъэр илъэс 80 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъ.
ТхылъеджапIэм иIофышIэхэм анахь анаIэ зытетыгъэр Тыкъом имузыкэ къежьапIэ фэхъугъэр, уасэу иIэр, инэшашанэхэр лIэужыкIэхэм афиIотыкIыгъэныр ары. МэфэкI Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжэу У. Тхьабысымым ыцIэ зыхьырэм щеджэхэрэр, якIэлэегъаджэхэр, культурэм иIофышIэхэм ащыщхэр.
Къэгъэлъэгъоныр илъэсыбэм къакIоцI лъэпкъ музыкэр дахэу зылэжьыгъэм ищыIэныгъэ ыкIи итворчествэ къыриIотыкIэу щытыгъ. МэкIайхэр Тыкъом иорэдхэр, ипроизведениехэр зыдэт тхылъхэмкIэ зэлъыпкIагъэх.
Композиторым итворчествэ зигунэсхэу фэтхагъэхэм яIофшIагъэхэри олъэгъух. Ахэм ащыщ И. Петрусенкэм итхылъитIоу «Композитор Каплан Туко» зыфиIорэр. Апэрэ томым Тыкъом ищыIэныгъэ, итворческэ гъогу къыщиIотыкIыгъ. Тхылъыр къызыдэкIыгъэр 1992-рэ илъэсыр арыми, упчIэу къэуцущтыгъэхэу гъунэ зылъифыщтыгъэхэри непи анахь мэхьанэ зиIэу къэнэжьых. Я II-рэ томыр Тыкъо Къэплъан имузыкальнэ произведениехэу адыгэ ыкIи урыс усакIохэм ягущыIэхэм арылъхэм, хорхэм атегъэпсыхьагъэхэм афэгъэхьыгъ.
Тхылъ къэгъэлъэгъоным Тыкъом исборникэу «Вокально-хоровые произведения без сопровождения и в сопровождении фортепиано и камерного ансамбля» зыфиIоу еджакIохэм ыкIи студентхэм орэдыIо купхэм атегъэпсыхьагъэр хэлъ. Ащи изакъоп, кIэлэцIыкIухэм афитхыгъэ орэдхэу «Сятэ шофер», «Кушъэ орэд», «Бзыужъый» зыфиIохэу кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм щарагъашIэхэрэр мэкIайхэм атетых.
КъэIогъэн фаер Тыкъо Къэплъан имузыкэ симфоническэ, камернэ, лъэпкъ Iэмэ-псымэ оркестрэхэм, хор ыкIи орэдыIо купхэм афэгъэзагъэу зэрэщытыр ары. Духовой музыкэр композиторым итворчествэ илъэныкъо инэу щытыгъ. Марш, вальс, попурри, рапсодие зыфэпIощт произведениехэр бэу иIэх. Абазин, адыгэ, къэрэщай, черкес лъэпкъ мэкъамэхэр афэсакъэу зэригъэкIужьыгъэх, ахэм япчъагъэ 600-м нахьыбэ мэхъу.
МэфэкI къэгъэлъэгъоным чIыпIэ щигъотыгъ Тыкъом исборникэу «Мир вам, люди!» зыфиIорэми. Ащ композиторым ипроизведениехэу духовой оркестрэхэм апаехэр, нэмыкIэу зыцIэ ыпшъэкIэ къетIуагъэхэр дэтых.
Тыкъом ипроизведениехэм патриотическэ тематикэр ащыкIэгъэтхъыгъ. Ахэм бэу ахэтых ТекIоныгъэшхом фэгъэхьыгъэхэр.
Тыкъо Къэплъан творческэ ныбджэгъуныгъэ дахэ дыриIагъ композиторэу У. Тхьабысымым, фатхэуи хъугъэ. ЗэкIэ музыкэмкIэ ылэжьыгъэр къэгъэлъэгъоным хэлъ. Тыкъо Къэплъан имузыкэ, ищыIэныгъэ афэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъоныр ащ икъызэIухын къеблэгъагъэхэм къафиIотагъ Лъэпкъ тхылъеджапIэм иIофышIэу Татьяна Домрачевам.
Дзэукъожь Нуриет.