КIымэфэ уахътэм иаужырэ мазэ ызыныкъо кIогъахэ, гъатхэр къэб-лэгъагъ. Бжыхьэ-кIымэфэ мэфэ чъыIэхэм, осым, ощхым, псын-жъым, мафэхэр зэрэкIакохэм пстэури язэщыгъэхэу, гъатхэм лъэшэу ежэх. Мы мафэхэм а уахътэм нахь ифэшъуашэу къызэ-рэфэбагъэми нахьыжьэу ар къэ-кIуагъэу, тапэкIэ ащ тетэу фэбэ-щтэу гугъапIэ цIыфхэм къареты.
Адэ сыд фэдэщта гъатхэу къэблагъэрэр? Синоптикхэм зэряхабзэу, хэукъоныгъэ имыIэу ом изытетыщтыр непэ къаIон зэрамылъэкIыщтым къыкIагъэтхъы. Арэу щытми, пэшIорыгъэшъ прогнозхэр къашIыгъэх. Ахэм къызэратырэмкIэ, 2016-рэ илъэсым игъатхэ къэмыгужъоу игъом къэкIощт. А уахътэм имыфэшъуашэу ом зэхъокIыныгъэхэр фэхъунхэуи егуцафэхэрэп. Гъэтхэ мэзищым къыкIоцI фэбэнэу, ау гъэтхэпэ мазэм ыгузэгухэм адэжь кIымафэу икIыгъэм джыри къызэригъэзэжьыщтыр пстэуми агу къыгъэкIыжьы фэдэу зыкъигъэлъэгъожьыщтэу къаты. Мэфэ заулэрэ чъыIэщтэу, къыгъэщтыщтэу пэшIорыгъэшъэу агъэунэфыгъ.
Синоптикхэм янахьыбэм мы гъатхэр адрэ илъэсхэм ягъэпшагъэмэ, анахь фэбэщтэу, температурэр гъэмафэм фэдэу дэкIуаеуи къыхэкIыщтэу къаIо. Ау ащ фэдэ фабэ зыдэщыIэщтэу къыхагъэщыхэрэр Урысыем и Къыблэ федеральнэ, Темыр-Кавказ шъолъырхэр ыкIи Урал шъолъырым икъыблэ лъэныкъу арых. Чукотскэ федеральнэ шъолъырыр кIымафэм шIэхэу къыбгынэщтэп.
ТэркIэ а зэпстэури къэбар дэеп, ау узымыгъэгушIонышхохэри синоптикхэм къыхагъэхъожьы. Гъатхэр игъом къэкIощт-ми, игъом мыкIожьынэу егуцафэх. ПэшIорыгъэшъэу зэрагъэунэфыгъэмкIэ, жъоныгъокIэ мазэр анахь чъыIэтэгъэщт ыкIи гъэмафэр къызэрехьэу ащ ифитыныгъэхэр ритыщтхэп. Японскэ хыр а уахътэм зэрэмырэхьатыщтым ыпкъ къикIыкIэ, Урысыем зэрэщытэу температурэр къыщеIыхыщтэу ары къызэраIорэр.
Джащ фэдэу гъатхэр къэгужъощтэу, гъэтхэпэ мазэм ызыныкъо нэс кIымафэм фэдэу чъыIэщтэу къэзытыхэрэри синоптикхэм къахэкIыгъэх. Ахэм къызэраIорэмкIэ, апэрэ мазэм уигъэтхъэщтэп, мэлылъфэгъу мазэм нахьыжьэу осымрэ мылхэмрэ къэжъужьыщтхэп.
Гъатхэм лъэшэу ежэхэрэмкIэ ар къэбар гушIогъошхоу щытэп, ау ар ом къыгъэшъыпкъэжьыми хэпшIыхьан щыIэп. Мэзаем итхьамэфитIоу къэнагъэр шIэхэу кIощт, синоптикхэм ащыщэу зипрогнозхэр нахь тэрэзыр уахътэм къыгъэлъэгъощт.
ХЪУТ Нэфсэт.