Зэкъош республикэхэм язэфыщытыкIэхэр культурэмрэ искусствэмрэ ащэпытэх. Къэбэртэе-Бэлъкъарым исурэтышI ныбжьыкIэу Мэзлоу Руслъан иIофшIагъэхэм якъэгъэлъэгъон фэгъэхьыгъэ зэхахьэу Мыекъуапэ щыкIуагъэм лъэпкъ зэфэшъхьафхэр хэлэжьагъэх.
КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэхэмкIэ Къэралыгъо музееу тиреспубликэ икъэлэ шъхьаIэ дэтым къыщызэIуахыгъэ къэгъэлъэгъоныр тарихъым къыпкъырэкIы, лIэужхэр зэрепхых.
Музеим идиректорэу Кушъу Нэфсэт зэхахьэм пэублэ гущыIэу къыщишIыгъэм къызэрэщыхигъэщыгъэу, Мэзлоу Руслъан сэнэхьатэу къыхихыгъэр къызэрыкIоп. IутIэным, чыжъыем, бжалэм пкъыгъохэр ахэзышIыкIырэмэ Руслъан ащыщ. Бгъэфедэн плъэкIыщт искусствэм псэ къыпигъакIэзэ, лъапсэу фишIырэм ыпкъ егъэпытэ, тамэхэм зарегъэушъомбгъу.
Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Шэуджэн Бэлэ Мэзлоу Руслъан итворчествэ къытегущыIэзэ, сурэтышI ныбжьыкIэм ишIушIагъэхэм осэ ин афишIыгъ. Адыгэ фольклорыр зэрэбаир, тинахьыжъ пIашъэхэр IэпэIасэу зэрэщытыгъэхэр Р. Мэзлоум къегъэлъагъо. ЛIэужхэр зэрипхыхэзэ, искусствэм чIыпIэ хэхыгъэ ежь иеу къыщигъотын ылъэкIыгъ.
Адыгеим исурэтышI ыкIи иархитектор цIэрыIоу Бырсыр Абдулахь изэфэхьысыжьхэм къахигъэщыгъэм уегъэгупшысэ. IапэкIэ IутIэныр ыблэзэ, Р. Мэзлоур IофшIэкIэшIум лъэхъу. ПIуаблэр зэикI къодыеп, сурэтхэмкIэ, IэшIагъэхэмкIэ егъэкIэракIэ.
— Темэ хэхыгъэхэм къапкъырыкIызэ, яплIэнэрэ къэгъэлъэгъоныр Руслъан зэрэзэхищагъэм фэшI тыфэгушIо, — къыщиIуагъ зэхахьэм Адыгэ Республикэм исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу Хъуажъ Рэмэзан. — ЯтIонэрэу итворчествэ Мыекъуапэ щытэлъэгъу. Мыщынэу искусствэм куоу зэрэхэIабэрэм, пкъыгъоу ышIыхэрэм теплъэ дахэ яIэу къыгъэлъэгъонхэ зэрилъэкIырэм тагъэразэ. Руслъан икъэгъэлъэгъонхэр зэзгъапшэхэзэ, лъэпкъ искусствэр гукIэ къыIотэныр нахьышIоу ыгъэпсы зэрэхъугъэр иIофшIагъэ къыхэсэгъэщы.
Къыпщытхъурэм уегъэгушхо
— Къэбэртэе-Бэлъкъарым ипсэупIэу Алтуидэ Мэзлоу Руслъан къыщыхъугъ. — Сэри а къуаджэм сыщыщ, — къеIуатэ сурэтышI IэпэIасэу, лъэпкъ искусствэм щыцIэрыIоу ГъукIэ Замудин. — Руслъан джыри кIэлэцIыкIузэ бгъэфедэн плъэкIыщт искусствэм зэрэфэщагъэр къыхэщыщтыгъ. Лъэгъо хэхыгъэ IофшIэным къыщигъотыгъ. Къабзэу исурэтхэр къыгъэлъэгъонхэ, фольклорыр ыгъэбаин зэрилъэкIырэр сэгъэшIагъо.
Къэбэртэе-Бэлъкъарым лъэпкъ культурэмкIэ ифондэу «Амрэм» итхьаматэу Тлизам Лидие искусствэм фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъонхэм язэхэщэн кIэщакIо фэхъоу бэрэ къыхэкIыгъ. Р. Мэзлоум иIофшIагъэхэм Лидие ащыгъуаз. Сурэт пэпчъ къытегущыIэ шIоигъоу мэкъэ шъабэкIэ игупшысэхэр къызэIуехых. Руслъан кIэлэеджакIохэр зылъещэх. Темыр Кавказым къэгъэлъэгъонэу щыкIуагъэхэм язэфэхьысыжьхэм Лидие къариIуалIэрэм уегъэгушхо. Адыгэ лъэпкъым итарихъ искусствэм къыщызэIуихыным Руслъан пылъ.
ЕплъыкIэхэр
СурэтышI-модельер цIэрыIоу СтIашъу Юрэ мэстанэм Iуданэр рещышъ, игухэлъхэр, дунаир зэрилъэгъурэ шIыкIэр мэстапэмкIэ къеIуатэ. Ю. СтIашъум, нэмыкI сурэтышIхэм тигуапэу тядэIугъ. Къуанэ Аслъан, Гъогунэкъо Мухьарбый зэралъытэрэмкIэ, лъэпкъ искусствэм баиныгъэу хэлъыр Р. Мэзлоум къыгъотыгъ, лъигъэкIотэн елъэкIы. Зэныбджэгъухэу Пэрэныкъо Чатиб, Шъхьаплъэкъо Къэсэй, ЕхъулIэ Аслъанчэрый, тхакIоу Хъурмэ Хъусен, фэшъхьафхэм анаIэ зытырадзагъэр якIэлэцIыкIугъом къыщыублэгъэ хъугъэ-шIагъэхэр агу къызэрэкIыжьырэр ары. Къоджэ зэфэшъхьафхэм адэсыгъэх, ау IутIэным, чыжъыем, бжалэм пкъыгъоу янэ-ятэхэм, янэIуасэхэм ахашIыкIыщтыгъэхэр ащыгъупшэхэрэп. Исэнэхьат шIу зылъэгъурэм къиныгъохэр къызэринэкIынхэ зэрилъэкIыщтым яцыхьэ телъ.
— Колледжыр, университетыр Къэбэртэе-Бэлъкъарым къыщысыухыгъэх, — къеIуатэ Мэзлоу Руслъан. — Тхыпхъэхэр сшIынхэм, бгъэфедэн плъэкIыщт искусствэм сыдэлэжьэным сапылъзэ, IутIэным нахь фэщагъэ сыхъугъ. Тхьаегъэпсэух сикIэлэегъаджэхэр, IэпыIэгъу къысфэхъухэрэр. Бжалэм, IутIэным, чыжъыем зыгорэ ахэпшIыкIыным фэшI щэIэгъэ ин пхэлъын зэрэфаер сызыгъэсагъэхэм къызэрэсаIощтыгъэр сщыгъупшэрэп.
Телефон зэдэгущыIэгъур. Мэзлоу Руслъан Къэбэртэе-Бэлъкъарым зегъэзэжьым ыуж телефонкIэ гущыIэгъу тыфэхъугъ, иIофшIагъэ гущыIэ фабэу къыраIуалIэхэрэм ащыдгъэгъозагъ, исэнэхьат къызэретэжьырэм тыкIэупчIагъ.
Зигъэпсэфынэу уахътэ зэримыIэр Руслъан къытиIуагъ. Адыгеим щыIэу зэIукIэгъоу зыхэлэжьагъэхэм яшIуагъэкIэ, IофшIэныкIэхэм афежьагъ.
Лъапсэр зыгъэпытэрэ цIыфым лIэужхэр зэрепхых, цIыфхэр зэфещэх. Р. Мэзлоум икъэгъэлъэгъонхэм урысхэр, адыгэхэр, къэндзалхэр, хэгъэгу зэфэшъхьафхэм къарыкIыжьыгъэхэр яплъыхэу тырихьылIагъ. ШIэныгъэлэжьэу ГъукIэлI Зухра, зэлъашIэрэ археологэу, сурэтышIэу ЛэупэкIэ Нурбый, еджакIоу Мырзэ Суандэ, ащ ипшъэшъэгъухэм музеим щалъэгъугъэм ягушъхьэ кIуачIэ хигъэхъуагъ. Адыгэхэм яшIэжь зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ, дунаим нахьышIоу тыщашIэнымкIэ ащ фэдэ зэхахьэхэр лъэшэу тищыкIагъэх. Сыд фэдэ хэгъэгу пщагъэхэми, Р. Мэзлоум исурэтхэм укъагъэукIытэжьыщтэп, уарыгушхонэу щытых. ШIухьафтын дэгъу цIыфым фэпшIы пшIоигъомэ, Мэзлоу Руслъан иIофшIагъэхэм къахэпхын плъэкIыщтыр бэ.
Опсэу, Руслъан! Лъэпкъ искусствэр лъагэу оIэты, цIыфхэм гушIуагъо къафэохьы. Тхьэм бэгъашIэ уешI.
Къэгъэлъэгъоныр мэзаем и 10-м Мыекъуапэ щызэфашIыжьыщт.
ЕмтIылъ Нурбый.
Сурэтхэр къэгъэлъэгъоным къыщытырахыгъэх.