Адыгэ Республикэм хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ иколлегие игъэкIотыгъэ зэхэсыгъо тыгъуасэ иIагъ. Къулыкъум 2015-рэ илъэсым Iофэу ышIагъэм изэфэхьысыжьын ыкIи къихьэгъэ илъэсым пшъэрылъэу зыфигъэуцужьыхэрэм ар афэгъэхьыгъагъ.
Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх Адыгеим и ЛIышъхьэу ТхьакIущынэ Аслъан, федеральнэ инспектор шъхьаIэу ЛIыIужъу Адам, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, Премьер-министрэу КъумпIыл Мурат, республикэм ихэбзэухъумэкIо къулыкъухэм япащэхэр, нэмыкIхэри.
Iофтхьабзэм АР-м и ЛIышъхьэ пэублэ псалъэ къыщишIызэ, блэкIыгъэ илъэсым министерствэм Iофэу ышIагъэм изэфэхьысыжьхэм осэшIу афишIыгъ, ащ дакIоу зипшъэрылъхэр щытхъу хэлъэу зыгъэцэкIэрэ министрэу Александр Речицкэм, полицием икъулыкъушIэхэм рэзэныгъэ гущыIэхэр апигъохыгъэх. НэмыкI шъолъырхэм афэдэу Адыгеири кризисым еолIагъ нахь мышIэми, экономикэм зыпкъитыныгъэ иIэным, социальнэ пшъэрылъхэр гъэцэкIагъэ хъунхэм анаIэ зэратетыр республикэм ипащэ къыхигъэщыгъ. Ау ащ дакIоу гумэкIыгъохэри зэрэщыIэхэм къыкIигъэтхъыгъ, ахэр дэгъэзыжьыгъэнхэм фэшI гъэцэкIэкIо ыкIи хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм яIофшIэн нахь агъэлъэшын фаеу ылъытагъ
— ЦIыфхэм ярэхьатныгъэрэ ящынэгъончъагъэрэ къэухъумэгъэнхэм, бзэджэшIагъэхэм япчъагъэ нахь макIэ шIыгъэным хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм анаIэ тет. Непэ анахьэу тызгъэгумэкIырэ Iофыгъохэм ащыщ экстремизмэм ыкIи терроризмэм япхыгъэ бзэджэшIагъэхэр республикэм къимыхъухьанхэр, — къыIуагъ ТхьакIущынэ Аслъан. — Джащ фэдэу тигъогухэм къатехъухьэрэ хъугъэ—шIагъэхэм, ахэм ахэкIуадэхэрэм япчъагъэ нахь макIэ шIыгъэн, водительхэм ягъэхьазырын иIофыгъо пытагъэ хэлъэу укъякIолIэн фае. ЫпэкIэ къызэрэсIуагъэу, блэкIыгъэ илъэсым ведомствэм Iофэу ышIагъэм уигъэрэзэнэу щыт, ау экономикэ къиныгъохэм ялъэхъан гумэкIыгъоу къэуцущтыр зэрэмымакIэр къыдэтлъытэн, ахэр дэгъэзыжьыгъэнхэм тызэгъусэу тынаIэ тедгъэтын фае.
Нэужым гущыIэр ыштагъ АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминистрэу Александр Речицкэм. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, блэкIыгъэ илъэсым полицием икъулыкъушIэхэм анахьэу анаIэ зытырагъэтыгъэ лъэныкъохэм ащыщых бзэджэшIагъэхэм якъыхэгъэщын ыкIи ахэр къэмыхъунхэм пэшIорыгъэшъэу дэлэжьэгъэныр, общественнэ рэхьатныгъэр къэухъумэгъэныр, экстремизмэм ыкIи терроризмэм апэшIуекIогъэныр. ЗэкIэмкIи 2015-рэ илъэсым Адыгеим бзэджэшIэгъэ 4958-рэ щызэрахьагъ, ахэм ащыщэу 1003-р хьылъэ ыкIи хьылъэ дэдэхэм ахалъытэ. Зэхафын алъэкIыгъэр процент 72,9-рэ мэхъу, гурытымкIэ Урысыем щагъэунэфыгъэ пчъагъэм ар нахьыб. Министрэм къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, 2015-рэ илъэсым республикэм игъогухэм хъугъэ-шIэгъэ 516-рэ къатехъухьагъ, ахэм нэбгыри 131-рэ ахэкIодагъ, 602-мэ шъобжхэр атещагъэхэ хъугъэ. МыщкIэ гумэкIыгъоу щыIэр зэрэмымакIэр къыхигъэщызэ, гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ Къэралыгъо автоинспекцием и ГъэIорышIапIэ иIофшIэн джыри нахь ыгъэлъэшын фаеу ылъытагъ. Оперативнэ IофшIэным ылъэныкъокIэ гъэхъагъэу щыIэхэм адакIоу гумэкIыгъохэми А. Речицкэр къатегущыIагъ, пшъэрылъыкIэхэр къыгъэуцугъэх.
ЛIыIужъу Адам, Владимир Нарожнэр, АР-м и Апшъэрэ хьыкум и Тхьаматэу Трэхъо Аслъан, республикэм ипрокурор шъхьаIэу Василий Пословскэр, щынэгъончъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу Адыгеим щыIэм ипащэу Олег Селезневыр, УФ-м и Следственнэ комитет республикэмкIэ иследственнэ ГъэIорышIапIэ ипащэу Александр Глущенкэр коллегием изэхэсыгъо къыщыгущыIагъэх. АР-м и МВД Iоф зэрэдашIэрэм, язэпхыныгъэ шIуагъэу къытырэм, пшъэрылъ шъхьаIэу зэдыряIэхэм ахэр къатегущыIагъэх.
— Адыгеим лъэпкъ ыкIи дин зэгурыIоныгъэ, мамырныгъэ зэрилъыр ары непэ баиныгъэ шъхьаIэу тиIэр. Ар зыукъо зышIоигъо кIуачIэхэм тапэшIуекIон, тизыкIыныгъэ къэтыухъумэн фае. АщкIэ хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм яIофшIэн зэрэзэхащэрэм бэ елъытыгъэщтыр, — къыIуагъ ТхьакIущынэ Аслъан зэхэсыгъом зэфэхьысыжьхэр къыфишIызэ.
Илъэсым къыкIоцI анахь чанэу Iоф зышIэгъэ къулыкъушIэхэм ащыщхэр къыхагъэщыгъэх. АР-м и ЛIышъхьэ ирэзэныгъэ тхылъхэр, республикэм и Парламент ищытхъу ыкIи рэзэныгъэ тхылъхэр, ведомствэм итын лъапIэхэр, медальхэр ахэм афагъэшъошагъэх.
ТХЬАРКЪОХЪО Адам.