Урысые Федерацием и Президент унашъо зэришIыгъэу, 2015-рэ илъэсыр гу-лъынтфэ узхэм апэуцужьыгъэным и Илъэсэу щытыгъ. А илъэсым имэзипшI мы лъэныкъомкIэ Адыгеим Iофэу щашIагъэр псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ Министерствэм щызэфахьысыжьыгъ.
Зигугъу къэтшIыгъэ уахътэм къыкIоцI лъынтфэ узхэм зыщяIэзэхэрэ гупчэу республикэм итхэм нэбгырэ 1308-мэ IэпыIэгъу ащарагъэгъотыгъ; нэбгырэ 437-мэ, гу лъынтфэхэм щыкIагъэу яIэхэм ялъытыгъэу, хирургхэм яIэпыIэгъу ящыкIэгъагъ. Шъхьэ лъынтфэхэм япхыгъэу сымаджэу а гупчэхэм ачIэлъыгъэр нэбгырэ 1210-рэ.
Пчъагъэхэм къызэрагъэлъагъорэмкIэ, Урысыем щыпсэухэрэр зэкIэ пштэмэ, я 13-рэ нэбгырэ пэпчъ гум е лъынтфэхэм япхыгъэ уз иI; дунаим ехыжьыхэрэм япроцент 53-р зэрылIыкIырэр а узхэр ары. АщкIэ тикъэралыгъо зэкIэмэ апэ ит. Специалистхэм къызэрэхагъэщырэмкIэ, ар къызхэкIырэр цIыфхэм щыIэкIэ-псэукIэу яIэр, тутынэшъоным зызэриушъомбгъурэр ыкIи пэ-шIорыгъэшъ медицинэ Iофтхьабзэхэм ямэхьанэ икъоу бэмэ зэралъымыIэсырэр ары.
Гу-лъынтфэ узхэм япхыгъэ Iофыгъохэм анахь шъхьаIэу медицинэм иIофышIэхэм алъытэрэр ахэм щынагъоу къакIэлъыкIон ылъэкIыщтхэм икъу фэдизэу бэ зэращымыгъуазэр ары. Ар къыдалъытэзэ, икIыгъэ илъэсым цIыфыбэ къызыхырагъэубытэгъэ, нэбгырэ пэпчъ ипсауныгъэ къыухъумэным имэхьанэ къызыщаIотэгъэ, уплъэкIун зэфэшъхьафхэр зыщафашIыгъэ Iофтхьэбзи 100-м ехъу республикэм щызэхащагъ. Ахэм нэбгырэ мин 200 фэдиз ахэлэжьагъ.
Медицинэ профилактикэмкIэ Гупчэм волонтерхэр иIэпыIэгъухэу «Здоровый образ жизни. Наше будущее — завтра» зыфиIорэ Iофтхьабзэр зэхищагъ. Гурыт гъэсэныгъэ ыкIи сэнэхьат зыщызэрагъэгъотырэ учреждениехэм егъэджэн шъуашэ зиIэ сыхьатхэр ащырагъэкIокIыгъэх, ныбжьыкIэхэр тренингхэм ахагъэлэжьагъэх, нэбгырэ 2127-рэ ахэм къахырагъэубытагъ. Волонтерскэ движениеу инсультым пэшIорыгъэшъэу зыщыухъумэгъэным ыкIи цIыфым апэрэ медицинэ IэпыIэгъу зэрептыщтым япхыгъэ Iофтхьабзэхэр зэхэзыщагъэм егъэджэнхэм нэбгырэ 450-рэ къахагъэлэжьагъ.
Министерствэм ышIыгъэ зэфэхьысыжьхэм къызэрахагъэщырэмкIэ, гу-лъынтфэ узхэм яIэзэгъэныр ыкIи пэшIорыгъэшъэу ахэр щыгъэзыегъэнхэр къэзыгъэхьылъэрэр цIыфхэм янахьыбэм игъом кардиологым дэжь, илъэсым зэ нэмыIэми, кIонхэ зэрэфаем мэхьанэ зэрэрамытырэр ары. «Псауныгъэм и Гупч» зыфаIоу медицинэ профилактикэмкIэ Адыгэ республикэ Гупчэм хахьэрэм иIофышIэхэр икIыгъэ илъэсым гъогогъу 14-рэ ащыIагъэх муниципальнэ образование зэфэшъхьафхэм. Ахэм цIыфхэм япсауныгъэ изытет ауплъэкIущтыгъ, еджапIэхэм ачIэсхэм лекциехэм къафяджэщтыгъэх, япсауныгъэкIэ тутыным, шъон пытэхэм, наркотикхэм зэрарэу къахьырэм ахэр афэгъэхьыгъагъэх. Ахэм ямызакъоу, мы медицинэ учреждением испециалистхэр IофшIэпIэ зэфэшъхьафхэм ащыIагъэх, ахэм ащылажьэхэрэм япсауныгъэ изытет ауплъэкIумэ, зищыкIагъэхэм консультациехэр аратыхэзэ. IофышIэ нэбгырэ 597-мэ арэущтэу специалистхэр алъыIэсыгъэх.
Мыщ фэдэ IофшIэным, пэшIорыгъэшъэу узыр гъэунэфыгъэным, хэлэжьагъ Адыгэ республикэ клиническэ сымэджэщри. Ащ имобильнэ бригадэ республикэм ипсэупIэ 18-мэ ащыIагъ, нэбгырэ 669-мэ япсауныгъэ ыуплъэкIугъ.
Адыгэ республикэ онкологие диспансерми имобильнэ бригадэ ипшъэрылъхэр илъэсым къыкIоцI щытхъу хэлъэу ыгъэцэкIагъэх. Ар гъогогъу 19-рэ псэупIэ зэфэшъхьафхэм ащыIагъ, нэбгырэ 1593-рэ уплъэкIунхэм къахарагъэубытагъ.
Лъыр пкъышъолым къызэрэщекIокIырэм епхыгъэ узхэм арылIыкIырэр нахь макIэ шIыгъэным епхыгъэ Iофтхьабзэу республикэм щызэхащэхэрэм шIуагъэ къахьыгъэу министерствэм къыхегъэщы. Пчъагъэхэм къызэрагъэлъагъорэмкIэ, гу-лъынтфэ узхэм апкъ къикIыкIэ 2015-рэ илъэсым дунаим ехыжьыгъэм ипчъагъэ процент 15-кIэ нахь макI, 2014-м егъэпшагъэмэ.
Джы специалистхэм игъоу алъытэ гу-лъынтфэ узхэм апэуцужьыгъэным иилъэсипшI гъэнэфэгъэнэу.
ЖакIэмыкъо Аминэт.