Адыгеим ипрофсоюзхэм я Федерацие зызэхащагъэр чъэпыогъум
и 22-м илъэси 101-рэ мэхъу.

Профсоюзхэм граждан обществэм мэхьанэшхо щыряI, ахэм япшъэрылъхэр сыдигъуи зэхъо­кIыхэрэп — цIыфхэм яшIои­гъоныгъэхэр къыраIотыкIых, къагъэгъунэх ыкIи афэгумэкIых. Илъэс зэкIэлъыкIохэм къакIоцI Адыгеим ипрофсоюзхэм на­хьыжъхэм шэн-хабзэу ахэлъыгъэхэр лъагъэкIуатэх, социальнэ гъусэныгъэм дырагъаштэ, янеущырэ мафэ лэжьакIохэм яцыхьэ телъынымкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зэрахьэх. Адыгеим ипрофсоюзхэм япащэу Устэ Руслъан мэфэкIым ипэгъокIэу гущыIэгъу тыфэхъугъ.
— Руслъан, щыIэныгъэм щыхъурэ-щышIэрэм профсоюзхэр сыдигъокIи лъэплъэх, Iоф зышIэрэ цIыфыр зэрихьылIэрэ гумэкIыгъохэр алъэгъу. Ахэм язэшIохынкIэ сыд фэдэ амалхэр жъугъэфедэхэра?
— Анахьэу тынаIэ зытет лъэ­ныкъуищыр зэхъокIырэп. Бюджетым епхыгъэ IофшIапIэхэр ары тыздэлэжьэнэу хъурэр, сыда пIомэ экономикэм инэмыкI секторхэм профсоюзхэр ащыгъэпсыгъэнхэр къин хъугъэ. ЛэжьэпкIэ анахь макIэу Iофы­шIэм къыратырэр зыфэдизым сыдигъокIи профсоюзхэр ыгъэразэхэрэп, ар нахьыбэ зэрашIыщтым кIэдаох. Аужырэ илъэси­тIум ар къызэраIэтыгъэм фэдэу ыпэкIэ къыхэкIыгъэп, 2023-рэ илъэсым процент 18-кIэ, мыгъэ — процент 16-кIэ. Ау ари макIэ, сомэ мин 40 — 45-м ар нэсынэу щыт. МРОТ-р ежь шъо­лъырым ыгъэуцун фитэп, ар федеральнэ гупчэм къегъэнафэ. Урысыем ипрофсоюзхэм ар нахьыбэ ашIыным дэлажьэх. Iоф зышIэрэ цIыфыр тхьамыкIэнэу щытэп.
ЯтIонэрэ лъэныкъоу тызпы­лъыр социальнэ гъусэныгъэр ары. ТиIофшIэнкIэ гъэхъагъэ тшIын тлъэкIыщтэп хабзэм икъу­лыкъухэм зэпхыныгъэ адытимы­Iэу. ЛъэхъаныкIэм диштэу соци­альнэ гъусэныгъэр мэхьанэшхо зиIэ лъэныкъоу тиIофшIэн къы­хэхьагъ. Хэбзэ къулыкъухэм, проф­союзхэм ыкIи IофшIэн языгъэгъотыхэрэм зэдэгущы­Iэгъу агъэпсынымкIэ, яшIоигъо­ныгъэхэр зэдаштэнхэмкIэ ар площадкэ хъугъэ. А лъэныкъом ынаIэ тет Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.
Ящэнэрэ лъэныкъор — Iоф­шIэныр щынэгъончъэу зэхэщэгъэным тынаIэ тетыныр. Ащ фэгъэзэгъэ отдел тиI. Джырэ шапхъэхэм адиштэрэ амалышIу­хэр щыIэ хъугъэ нахь мышIэми, джыри IофшIапIэхэм тхьамыкIагъохэр къащэхъух. Ежь Iофы­шIэхэм яхэукъоныгъэкIэ фы­къоныгъэу атещагъэ хъухэрэр афэмыукIочIэу зидунай зыхъо­жьыхэрэр къахэкIых. Профсоюзхэм анаIэ зытырагъэтыхэрэм ащыщых цIыфыр изакъоу амыгъэмысэныр, амал зэриIэкIэ ахъщэ ыкIи медицинэ IэпыIэгъу рагъэгъотыныр.
— Непэрэ мафэм ехъу­лIэу АР-м ипрофсоюзхэм я Федерацие организацие тхьапша хахьэрэр?
— Профсоюзхэм я Федерацие джырэ лъэхъаным гъэсэныгъэм, псауныгъэр къэухъумэгъэным, мэкъумэщ хъызмэтым, къэралыгъо учреждениехэм, культурэм ыкIи фэIо-фашIэхэм япэублэ профсоюз организа­циехэр хэхьэх. Непэрэ мафэм ехъулIэу ащ исатырэ пэублэ ор­ганизацие 511-м ехъу къыхеубытэ, ахэм нэбгырэ мин 22-рэ фэдиз ащэлажьэ. Шъыпкъэр пIощтмэ, нэбгырэ пчъа­-
гъэм илъэс къэс къыщэкIэ. Сыда пIомэ IофшIапIэхэм ащыщхэр е зэхэкIыжьых, е зэхагъэхьажьых, е чIыпIэхэр агъэмакIэх, е IофышIэхэм ащыщхэр нэмыкI шъолъырхэм мэкощыжьых.
— НыбжьыкIэхэр проф­союзхэм къахэщэгъэнхэмкIэ сыда анахьэу шIэ­гъэн фаер?
— Мыр Iофыгъо шъхьаIэу тыз­гъэгумэкIыхэрэм ащыщ. НыбжьыкIэхэр профсоюзым хэтынхэм кIэгъэгушIугъэнхэр нахь зыфызэшIокIыщтыр пэублэ организацием пащэу фашIырэр ары. А цIыфым гукъэкI гъэ­шIэ­гъонхэр зыдиIыгъхэу, иIоф фэ­гумэкIэу, иамал зыригъэу­шъомб­гъун ылъэкIэу Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр афызэхищэхэу, къа­хэщэу щытмэ, гу лъатэщт. Ау IофышIэ купым арэущтэу упымылъымэ, ныбжьыкIэхэр хэгъэ­кIи, нахьыжъхэми ашIэщтэп.
ГущыIэм пае, IофшIапIэм къыIуагъэкIырэ IофышIэм профсоюзыр къоуцон, ифитыны­гъэ­хэр къыухъумэнхэ ылъэкIыщт. Ежь изакъоу апэуцуным нахьи, мыщ фэдэ организацие хэтмэ ишIуагъэ къекIыщт.

Джыдэдэм лэжьакIохэм я Спартакиадэ макIо. Ащ ыуж профсоюзхэм ацIэкIэ паркым чъыгхэр щыдгъэтIысхьащтых. Нэбгырэ пчъагъэ зэзыпхыщт зекIо слет зэхэтщэщт. Ащ ныбжьыкIэхэри хэлэжьэщтых.
— Руслъан, кIэкIэу къэпIуагъэмэ дэгъугъэ, Iоф­шIэнэу жъугъэцакIэрэм зэхъокIыныгъэ фэхъугъа, лъэIу зиIэу нэбгырэ тхьапша зыкъышъу­фэз­гъазэрэр?
— Ащ фэдэу зэхъокIыныгъэ щыIэп. Илъэс къэс юридическэ, социальнэ лъэныкъохэм ыкIи ясэнэхьат япхыгъэ IофыгъохэмкIэ гурытымкIэ нэбгырэ мин 1,5-рэ фэдизмэ профсоюзхэм закъыфагъазэ. БлэкIыгъэ илъэ­сым пенсием епхыгъэ Iофыгъо­хэри бэу къытахьылIагъэх.
— Профсоюз движением неущрэ мафэ иIэнэу олъэгъуа?
— Профсоюзхэм къиныгъо пстэури зэпачын, зыми фэмыдэ зэхэтыкIэу яIагъэр къызэтырагъэнэн афызэшIокIыгъ. Ащ фэдэ екIолIакIэ къэралыгъом ит зы общественнэ организации, политическэ партии иIэп. Профсоюз движением ау къодыеу илъэси 101-рэ гъогур къызэринэкIыгъэп. Анахь пытэу щытыгъэ Советскэ Союзыр, Коммунистическэ партиер зэбгырызыгъэх, ау профсоюзхэр зэрэщыIагъэу къэнагъэх. Ащ неущырэ мафэ зэриIэщтым сицыхьэ телъ. Арышъ, цIыфыр профсоюзхэм ахэкIыжьынэу зежьэкIэ, изакъоу иIофыгъохэм афэгъэзэгъэн зэрилъэкIыщтым дегупшысэн фае, узэгъусэмэ, а пстэури бэкIэ нахь псынкIэу зэшIопхыщт.
— Тхьауегъэпсэу гущы­Iэгъу укъызэрэтфэхъу­гъэмкIэ.
Iэшъынэ Сусан.
Сурэтхэр: АР-м ипрофсоюз­хэм я Федерацие.